Letter to You: Springsteens grootheid gevangen in de kleine ruimte

Wie ooit bij een optreden van Bruce Springsteen aanwezig is geweest, beseft dat de Amerikaan niet van ophouden weet. En ook een slordige vijftig jaar in zijn carrière is de zanger productief: na het vorig jaar verschenen Western Stars is daar nu al Letter to You, plaat nummer twintig. Het opnameproces van de nieuwe nummers op dat album liet Springsteen vastleggen voor een gelijknamige film op Apple TV+.

De meest memorabele muziekdocumentaires over het opnemen van een album zijn de films waarin je de artiesten ziet worstelen. Metallica’s Some Kind of Monster (2005) legde een band vast die, tijdens de opnames van de beruchte plaat St. Anger, op het punt leek om uit elkaar te vallen. Als kijker voel je je haast ongemakkelijk; alsof je toeschouwer bent bij een ruzie in het openbaar. One More Time With Feeling (2016) legde Nick Cave vast tijdens de opnames van zijn eerste werk na het overlijden van zijn zoon, en was een hartverscheurend document.

Helaas, Letter to You is geen hartverscheurend document, en voelt al helemaal niet als aanwezig zijn bij een ruzie in het openbaar. In plaats daarvan is in anderhalf uur, vrijwel uitsluitend in de studio gefilmd, te zien hoe een nieuw album vorm krijgt. Springsteen en zijn legendarische E Street Band zijn uitgegroeid tot een geoliede machine, die perfect op elkaar ingespeeld is. Dat gebrek aan conflict betekent echter niet dat Letter to You rustig voortkabbelt. De drive en het charisma van Springsteen en de vriendschap met zijn bandleden is een feest om te zien.

En dan is daar ook nog het belangrijkste ingrediënt: de muziek. Ook die is in orde, want met Letter to You heeft Springsteen simpelweg een ijzersterk album (zijn beste sinds Magic uit 2007) uitgebracht. In de herfst van zijn carrière kiest de Amerikaan ervoor terug te kijken. Hij beseft dat hij het enige nog overlevende lid is van The Castilles, de allereerste band waarin hij speelde. Hij voelt de aanwezigheid van overleden E Street-bandleden Danny Federici en Clarence Clemons.

Het is een prachtig nieuw ijkpunt in zijn loopbaan. Springsteen ontwikkelde zich al van gretige jonge hond (Born to Run), via een gedesillusioneerde, grillige fase (Darkness on the Edge of Town en Nebraska) tot een baken van hoop in het Amerika na 11 september (The Rising). Met Letter to You voelt het alsof hij, gesteund door de wijsheid der jaren, terugblikt op al die fases.

In voice-overs legt Springsteen uit wat hem inspireerde tot het schrijven van deze nieuwe nummers, die hij in de studio overbrengt aan zijn bandleden. Het is mooi om te zien hoe zij aan de haal gaan met die tracks, en ze veranderen van akoestisch solowerk tot kenmerkende E Street Band-nummers. Let vooral op gitarist Steven Van Zandt (als acteur bekend als Silvio uit The Sopranos), die constant plezier uitstraalt. Of Max Weinberg, nog altijd een van de strakste rockdrummers aller tijden. Op nummers als The Power of Prayer en Ghosts leveren ze ijzersterk werk af.

In Letter to You mag je dan geen getuige zijn van scherpe conflicten, maar wel van een artiest die laat in zijn carrière nog altijd vooruit wil. Ook op 71-jarige leeftijd is Bruce Springsteen een fenomeen.