Say Nothing S01E01-02: complexe geschiedenis op knappe wijze gevat

Scenarist Josh Zetumer bewerkte met verve de gelijknamige boekklassieker over het Noord-Ierse conflict, met een grote rol voor nieuwkomer Lola Petticrew.

Say Nothing: The True Story of Murder and Memory in Northern Ireland was één van de bestsellers van 2019. De Amerikaanse journalist Patrick Radden Keefe dook voor dit boek diep in de archieven van The Troubles, het conflict tussen de IRA en de loyalisten. Het Belfast Project speelt hierin een belangrijke rol: oud-IRA leden deelden van 2000 tot 2006 hun ervaringen met academici van het Amerikaanse Boston College, met de belofte dat deze getuigenissen pas na hun dood zouden worden geopenbaard. In het boek focust Radden Keefe zich op een paar sleutelspelers: de zussen Dolours en Marian Price, politicus Gerry Adams en IRA-voorman Brendan Hughes.

Het verhaal begint in het boek en in de serie met de moord op Jean McConville (Judith Roddy), een moeder van tien kinderen die in 1972 uit haar huis wordt gesleurd en verderop in Belfast wordt vermoord. Ze zou informatie doorgespeeld hebben aan de Britten – daarvoor is echter nooit bewijs geleverd. In het nabijere heden, rond het jaar 2000, vertelt Dolours Price (Maxine Peake) aan een researcher van het Belfast Project over haar betrokkenheid bij de IRA, overvallen en de bomaanslag op de grote Londense rechtbank in 1973. Scenarist Josh Zetumer laat de plot telkens vakkundig schakelen tussen heden en verleden.

Zo is begin jaren zeventig te zien hoe de dan jonge Dolours (een overtuigende rol van Lola Petticrew) met haar zus Marian (Hazel Doupe) meedoet aan pacifistische demonstraties. Totdat ze door protestanten op brute wijze worden aangevallen. Dan besluit Dolours in de voetsporen van haar vader, een echte IRA-man, te treden en vuile klussen voor de IRA uit te voeren. Dat gaat niet zonder slag of stoot: vrouwen zijn normaal verantwoordelijk voor de medische zorg, en niet voor de aanslagen. Daar brengt Dolours echter verandering in. Tegelijkertijd gaat het werk voor ‘het goede doel’ ook gepaard met moeilijke dilemma’s.

Moet je mensen die je tegenwerken per definitie neerschieten? En sommige fouten zijn onomkeerbaar. Verderop in het seizoen draait het perspectief en is onder meer te zien hoe de Engelse commandant Frank Kitson (Rory Kinnear) zijn intrede doet in Belfast, waar hij Dolours en haar superieuren een kop kleiner wil maken. Say Nothing werd geregisseerd door Michael Lennox, die eerder afleveringen van Derry Girls regisseerde. Deze nieuwe serie wordt in Groot-Brittannië verweten wel erg openlijk te sympathiseren met de hoofdpersonen. Maar is dat een probleem? Televisiemakers mogen best een kant kiezen in dit conflict.

Het boek waar de serie op is gebaseerd doet dat ook enigszins. Hoewel je in de serie geenszins een romantisch beeld krijgt van de hardvochtige praktijken van de IRA.

Say Nothing, vanaf donderdag 14 november 2024 in zijn geheel te zien bij Disney+