The Rehearsal: de dubbele bodems in het werk van Nathan Fielder

De komiek en acteur laat in het tweede, ambitieuze seizoen van The Rehearsal (HBO Max) zien dat hij komedie-experimenten niet uit de weg gaat.

Een Amerikaanse televisierecensent schreef over het tweede seizoen van The Rehearsal (HBO Max) dat de bedenker, komiek en acteur Nathan Fielder, wel érg veel hooi op zijn vork neemt. Fielder probeert namelijk misstanden in de luchtvaartindustrie aan te kaarten. Hij focust zich op het feit dat copiloten de gezagvoerder soms niet durven aan te spreken op mogelijke fouten. En dat kan desastreuze gevolgen hebben. Aan de hand van rollenspellen en andere koddigheden probeert Fielder dit probleem in beeld te brengen. Met gaandeweg het seizoen een soort Idols met copiloten als resultaat. Klinkt complex, en dat is The Rehearsal in zekere zin ook.

Op een gegeven moment begint Fielder zich zelfs af te vragen of dit toch wel beladen en klinische onderwerp zich wel leent voor een excentrieke komediereeks. Maar dan is hij al halverwege. En als kijker vraag je je ook af: is dit improvisatie? Of stond deze observatie in het script? De komiek liet in Nathan for You (2013-2017) al zien dat hij een voorstander is van komedie met dubbele bodems. In een aflevering strikt hij een man die zich in het winterseizoen verhuurt als kerstman, om midden in de zomer eens in vol kerst-ornaat in een winkelcentrum de kerstsfeer te promoten.

De directrice van het winkelcentrum weigert dit, omdat de kerstman een strafblad heeft. Tóch kan Fielder, verkleed als elf, het niet laten om met Santa Claus en een verzameling aan kerstrekwisieten à la minute een kerststand in te richten. Totdat de beveiliging roet in het eten gooit. Zo’n constellatie doet denken aan Jackass met een nodige dosis mindfuck. De kerstman werkt guitig mee aan dit fragment, kreeg hij daarvoor betaald? Hoe zit het met de beveiliging, zijn dat figuranten? Of vielen alle puzzelstukjes toevalligerwijs tegelijkertijd op de juiste plek?

Ik heb niet altijd het geduld voor de creaties van Fielder. The Curse, de gelaagde serie die hij maakte met Emma Stone en Benny Safdie, moest ik echt in etappes kijken. Soms een halve aflevering per keer. Fielders werk kijkt simpelweg niet lekker weg. Je moet er echt voor gaan zitten. Ik wil ook graag al die dubbele bodems ontdekken. De diepere betekenis destilleren. Terwijl die diepere betekenis er soms niet eens is, dat is dan slechts een verzinsel van mijn verbeelding. Maar om terug te komen op de kritiek die Fielder kreeg op seizoen twee van The Rehearsal: ja, complexiteit en komedie gaan wel degelijk samen.

Zie bijvoorbeeld George Carlin en zijn bespiegelingen over groepsdynamiek en massapsychologie. Of de grappen van Bill Hicks over de wijze waarop Amerikaanse presidenten een plek bemachtigen in het collectief geheugen van de Amerikaan. Carlin en Hicks legden de lat hoog, net zoals Fielder dat vandaag de dag doet. En dat die overload aan hooi soms tot gevolg heeft dat een scène niet helemaal werkt, is geen enkel probleem. Komedie is organisch, evolueert aan de hand van experimenten zoals die van Fielder. En die experimenten mislukken soms. Dat levert dan vaak weer nieuwe inzichten op. Dat maakt The Rehearsal ook zo spannend.

Omar Larabi en Bregtje Schudel schrijven per toerbeurt wekelijks over wat hen opvalt op het gebied van series en/of films