Trainwreck: The Real Project X: smeuïge anekdotes maar ook gemiste kansen

Dit gebeurt er als je niet naar de jeugd luistert, toont documentairemaker Alex Wood in niet erg overtuigend portret van het Harense feest dat uit de hand liep.

Het Groningse dorp Haren is normaliter een ‘onschuldige, kalme, groene en vreedzame’ plek, vertelt een Harenaar aan het begin van Trainwreck: The Real Project X. ‘Op die ene dag na, gebeurt er vrijwel niets.’ De man doelt op 21 september 2012, toen Haren werd overvallen door jonge feestgangers die op Facebook een uitnodiging hadden ontvangen voor de zestiende verjaardag van Merthe Weusthuis. Zij had slechts 78 mensen uitgenodigd, maar had die uitnodiging openbaar gemaakt. Recalcitrante jongelingen maakten vervolgens van de gelegenheid gebruik om in de stijl van de Amerikaanse tienerkomedie Project X (2012) een colonne aan lotgenoten naar de woning van Weusthuis’ gezin te lokken.

De rest is geschiedenis. De Harense burgemeester Rob Bats nam de waarschuwingen, dat jongeren uit heel Nederland Haren zouden binnendringen, destijds niet serieus. Dat is misschien de belangrijkste conclusie uit de documentaire. Chris Garrit, oud-nachtburgemeester van het nabijgelegen Groningen, vertelt voor de camera hoe hij destijds al voorspelde dat de boel uit de hand zou lopen. Hij wilde een alternatief feest organiseren, met acts en een podium, zodat er voor de Project X-gangers toch iets te vieren viel. Maar Garrit kreeg nee op het rekest. En ook een bezorgd gemeenteraadslid werd niet erg serieus genomen.

De documentaire fungeert daarnaast vooral als een enigszins begrijpelijk excuus om anekdotes van toen op te rakelen. Met dronken rebellen die in volle borst ‘waar is dat feestje, hier is dat feestje’ uitschreeuwen, terwijl ze verkeersborden met stalen houders en al uit de grond rukken en de lokale politie met angstwekkende blik toekijkt.

Maar heeft documentairemaker Alex Wood ook iets nieuws te vertellen? Nee, je voelt aan alles dat hier meer had ingezeten. Wood plukt in Trainwreck: The Real Project X het laaghangende fruit, en was misschien al blij zat dat hij Weusthuis zelf wist te verleiden tot een interview. De productie voelt vooral als een documentaire vol lacunes: alsof belangrijke getuigen en sleutelpersonen ontbreken. En alsof de research niet nauwgezet genoeg was. Van alle Trainwreck-documentaires tot nu toe, bungelt deze onderaan.

Trainwreck: The Real Project X, vanaf dinsdag 8 juli 2025 bij Netflix