Afscheid van It Fryske Gea, klimaatzaak Bonaire, Hoop in de Hoep en andere onderwerpen

Henk de Vries afscheid neemt afscheid van It Fryske Gea, deze week komt de documentaire ' Hoop in de Hoep' uit, de waarde van oude bomen en alle overige onderwerpen in de uitzending van zondag 21 september 2025.

Naast de grote natuurbeheerders zoals Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer kent ons land ook een dertiental provinciale natuurbeheerders. In Friesland is dat it Fryske Gea, ofwel: het Fries Landschap. Deze week nam directeur Henk de Vries afscheid van die organisatie. We spreken met de scheidend directeur aan de rand van de kwelders van het Noarderleech, over trekvogels, natuurbeheer en de broodnodige fascinatie voor Moeder Natuur.

Deze week komt de documentaire ' Hoop in de Hoep' uit, over een ontoegankelijk natuurgebied, De Ronde Hoep, onder de rook van Amsterdam. Filmmaker Pim Giel, die pal naast de Hoep woont, besloot er een documentaire aan te wijden. Samen met zijn vrouw en zoons, allen filmmakers, mocht hij gedurende een jaar in dit magische natuurgebied rondlopen. Naast boeren en weidevogels speelt ook beheerder van het Noord-Hollands Landschap Jocelyn de Kwant een rol in de documentaire.

In Tilburg moeten 135 platanen wijken voor een nieuw bouwplan, in Haarlem moeten 101 bomen plaats maken voor de bouw van een busstation. Beide gemeenten zullen ter compensatie jonge bomen planten. Maar krijg je daarmee de waarde van de oude gekapte bomen wel weer terug ?  Maarten Pieter Schinkel, in het dagelijks leven hoogleraar mededingingseconomie aan de Universiteit van Amsterdam, vindt dat er aan bomen een speciale bovenwaarde moet worden toegekend. Boominee en senior adviseur Bomen, natuur en Ecologie, Joost Verhagen,  is groot voorstander om het verloren gegane boomkroonvolume op de bomenbalans te zetten (dus geen stuks, maar groene kuubs). En dat de verloren gegane kuubs binnen 10-15 jaar gecompenseerd moet worden.

We staan stil bij het overlijden van Jan van Geijssel. Hij overleed vorige maand op 85 jarige leeftijd. Jan van Geijsel was de eerste die eind jaren 90 zijn eigen land onder water zette om het voor weidevogels aantrekkelijker te maken. Het plas-dras landje van Geijsel was geboren. En werd een enorm succes met jaarlijks vele grutto's, wulpen, kieviten, scholeksters en nog heel veel andere soorten.  Verslaggever Merlijn Schneiders ging bij Jan van Geijsel langs in 2016.  

65 jaar lang bestudeerde zij wilde chimpansees in Gombe, Tanzania. Daar deed ze de baanbrekende ontdekking dat chimpansees gereedschap gebruiken. Later gooide ze het roer om en werd ze van veldbioloog naar activist. Bovenal was zij een alom gerespecteerde inspiratiebron voor miljoenen mensen. Jane Goodall overleed op 1 oktober 2025 op 91-jarige leeftijd. ‘De ontdekkingen van Goodall brachten een revolutie teweeg in de wetenschap en ze was een onvermoeibare pleitbezorger voor de bescherming en het herstel van onze natuurlijke wereld,’ schrijft haar stichting in een verklaring. Vroege Vogels had in 2009 de eer haar te ontmoeten.

Op 7 en 8 oktober staat in Den Haag voor het eerst in Europa een klimaatzaak centraal die draait om adaptatie: de bescherming van burgers tegen de gevolgen van klimaatverandering. Het eiland Bonaire heeft nu al schade door klimaatveranderingen en bewoners vinden dat ze daar daar onvoldoende tegen worden beschermd. Daarom starten zij samen met GreenPeace een rechtszaak tegen de Nederlandse Staat.