De beloftes van veel landen en bedrijven om vanaf 2050 klimaatneutraal te zijn, leunen volgens Oxfam Novib veel te veel op het aanplanten van nieuwe bomen. Die halen weliswaar CO2 uit de lucht, maar om de plannen die overheden tot nog toe hebben gemaakt uit te voeren, is volgens de ontwikkelingsorganisatie veel meer grond nodig dan wereldwijd beschikbaar is.
De organisatie wijst erop dat door klimaatverandering al vruchtbare landbouwgrond verloren gaat. Als ook nog massaal landbouwgrond voor nieuw bos wordt opgeofferd, kan dat volgens Oxfam de voedselzekerheid in gevaar brengen. Voedsel zou dan ook veel duurder kunnen worden, waarschuwt de organisatie in een rapport. "Het massaal planten van bomen op landbouwgrond kan ervoor zorgen dat de wereldwijde voedselprijzen tegen 2050 met 80 procent stijgen."
Vage toezeggingen
"Overheden en bedrijven wedden op het verkeerde paard", vindt klimaatexpert Marita Hutjes van Oxfam Novib. "Het klimaatneutraal maken van de wereld moet beginnen met een drastische reductie van fossiele brandstoffen en investeringen in schone energie. Koolstofopslag, door het herstel van bossen en bodems, moet onderdeel zijn van de strategie, maar het kan slechts een beperkte rol spelen, voor zover het de voedselzekerheid niet ondermijnt", vindt ze.
Over de plannen die de wereld heeft opgesteld voor de korte termijn is Oxfam al helemaal niet te spreken. Volgens het rapport gaat het bij lange na niet lukken om in 2030 de CO2-uitstoot te verminderen met 45 procent ten opzichte van het niveau van 2010. Die vermindering is volgens klimaatwetenschappers minimaal noodzakelijk om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad en wordt daarom aanbevolen door VN-klimaatpanel IPCC. Volgens Oxfam levert het huidige beleid slechts 1 procent reductie op. Overheden stellen wel mooie doelstellingen op, maar de meeste toezeggingen "zijn vaag en worden niet ondersteund door meetbare plannen", meent de organisatie.
Rol van bedrijven
Oxfam vreest door klimaatverandering meer humanitaire crises, honger en migratiebewegingen die daaruit voortkomen. "Arme en kwetsbare mensen, met name boeren, boerinnen en inheemse volkeren, worden het eerst en het ergst getroffen", aldus Oxfam.
Naast overheden hebben beursgenoteerde bedrijven grootse plannen om nieuw bos aan te planten, zodat ze CO2-neutraal kunnen worden. Alleen al de olie- en gasbedrijven Shell, BP, Total en Eni hebben daarvoor een gebied nodig dat twaalf keer zo groot is als Nederland, becijfert Oxfam. "Als de wereldwijde energiesector vergelijkbare klimaatneutrale doelen zou hanteren, dan is er bijna een gebied zo groot als het Amazone-regenwoud nodig, oftewel een derde van alle landbouwgrond wereldwijd."