Biesbosch is Hollandse jungle | Frisse blik #3

Nederlandse natuur is meer dan een paar aangeharkte gebiedjes ter grootte van een postzegel. Dat bewijst natuurreisgidsen-schrijver Dirk Hilbers van Crossbill Guides in ‘Frisse blik’. In deze serie bekijken we een aantal Nederlandse natuurgebieden vanuit het perspectief van een buitenlandse toerist. Want juist wanneer je een stapje terug doet zie je hoe bijzonder onze eigen natuur is. Deze week: de Hollandse jungle van de Biesbosch.

“Het leven schiet hier de grond uit”, zegt Hilbers al ploeterend door een weelderig moerasbos. Het is oppassen niet weg te zakken in het voedselrijke slib of te blijven hangen aan een bramenstruik. “Hier groeien veel planten op de bomen, zogenaamde epifyten. Die zie ook veel in tropische regenwouden.” We lopen door een verlaten griendbos. Vroeger werden wilgen geknot om van de takken bijvoorbeeld manden te vlechten. “De bomen zijn inmiddels flinke jongens van zo’n vijftien meter hoog geworden. Alleen een verdikking laag op de stam verraadt dat dit een voormalige knotwilg is.”

De Biesbosch is gevormd door het water. “Dit noem je een zoetwatergetijdengebied. Rivieren voeren water aan, maar de zee heeft ook nog invloed. Met vloed wordt de doorstroming gestremd, waardoor hier een soort zoete binnenzee ontstaat.” Zoetwatergetijdengebieden zijn schaars. “Je hebt dit ook een beetje langs de Schelde en enkele gebieden net buiten de Biesbosch. Hoewel het gebied een deel van zijn getijde kwijt is geraakt na de aanleg van de Deltawerken, geldt de Biesbosch nog steeds als het grootste zoetwatergetijdegebied van Europa.”

Die unieke omstandigheden maken dat hier ook een unieke plant voorkomt; de spindotter. “Een ondersoort van de gewone dotterbloem die is aangepast aan de dynamiek van het water. Ze hebben wortels op de steel, die met wat fantasie op een spin lijken, vandaar de naam.” Die delen kunnen loslaten, zich mee laten voeren door het water en ergens anders weer wortelen. “Je vindt ze nog op een paar andere plekken, bijvoorbeeld langs de Schelde en bij de IJsselmonding, maar wereldwijd gezien verder niet. Dat maakt Nederland en in het bijzonder de Biesbosch cruciaal voor de spindotter.”

Eerder namen we in de serie Frisse blik al een kijkje bij de Weerribben-Wieden en de Dassenberg