Bijzonder leven in de snelstromende beken

Drie kronkelende beken snijden al eeuwenlang als messen door de dekzandruggen van het Leudal. De Tungelroyse Beek, Zelsterbeek en de Haelense Beek toveren het landschap in het beekdal van het Leudal om tot een schilderachtig decor. De beken voegen zich uiteindelijk aan de oostkant van het gebied samen en monden uit in de Maas. Maar lange tijd waren de beken zwaar vervuild. Met name een stroomopwaarts gelegen zinkfabriek was een grote vervuiler.

In 1999 werd daarom een start gemaakt met éen van de grootse beekhersteloperaties van ons land. De beken werden gesaneerd en gedurende twaalf jaar omgetoverd tot schone beken die al kronkelend door het Leudal stromen. 

Het Waterschap Limburg houdt de waterkwaliteit in de beken nauwlettend in de gaten. Tijdens die monitoring is een bijzondere ontdekking gedaan. De stroomopwaartse terugkeer van de rivierbodemwants. Een piepklein beestje, maar zéer belangrijke indicatorsoort. De rivierbodemwants is namelijk afhankelijk van snelstromend en vooral zuurstofrijk water. Iets waar het lange tijd aan ontbrak in het Leudal.

Maar het is niet allemaal hosanna in het Leudal. 5 mei 2012 staat bij het Waterschap Limburg misschien zelfs wel bekend als een zwarte dag. Op die dag werd voor het eerst een Aziatische modderkruiper aangetroffen in de Tungelroyse Beek. Een gevaarlijke exoot die mogelijk gevaar kan opleveren voor onze inheemse modderkruipers. 

De Aziatische modderkruiper is een beroemde aquariumvis. De exemplaren die in de Tungelroyse Beek zijn aangetroffen komen naar alle waarschijnlijkheid ook uit het aquarium van iemand die was uitgekeken op de vissen. En daarmee werd het Waterschap Limburg opgescheept met een groot probleem.

Met man en macht werd gewerkt om de vissen weg te vangen. Maar alle inspannen bleken tevergeefs. De vis bleek niet van plan om te vertrekken uit de Tungelroyse Beek en blijft zich stroomop- en afwaarts voortplanten. En dus staat het Leudal nu bekend als de eerste vindplaats van de Aziatische modderkruiper in Nederland.

Uitzending van Vroege Vogels TV over het Leudal is 11 september om 19.50u op NPO 2!