Grijze zandbijen, wolzwevers en wespbijen zoemen in de kalkrijke heuvels en dalen van het Zuid-Limburgse Mergelland. De warme, afwisselende en bloemrijke graslanden trekken allerlei wilde bijensoorten aan. Lange tijd hadden natuurbeheerders met name oog voor de bijzondere flora voor de omgeving en minder voor de insecten. Ecoloog Remco Ploeg vertelt hoe het project ‘Boshommellandschap’ daar verandering in brengt.
In Zuid-Limburg komen een aantal bijzondere bijensoorten voor. Dankzij de droge hellingen op het Zuiden warmt het landschap snel op. Ook vormen steilrandjes met leem en de kalkachtige bodem een geschikt habitat voor soorten als de grijze zandbij en de sachembij, die hier hun nesten in kunnen bouwen.
Om populaties wilde bijen in Zuid-Limburg te beschermen werd in 2018 project boshommellandschap opgezet, met de boshommel als icoonsoort. Vroeger kwam deze soort namelijk algemeen voor in Nederland, maar in de twintigste eeuw stierf de boshommel hier uit. Remco vertelt dat veranderingen in natuurbeheer, met meer aandacht voor wilde bijen, gezorgd hebben dat de boshommel inmiddels teruggekeerd is naar het mergelland. Ook andere wilde bijen gedijen bij deze maatregelen.
De veranderingen in het natuurbeheer zijn erop gericht om meer ruimte te geven aan wilde bijen in waterbuffers, akkers, hagen en wegbermen. Natuurbeheerders maaien wegbermen bijvoorbeeld pas later in het jaar, knippen de hagen minder vaak en zorgen dat er het hele seizoen lang planten bloeien waar de wilde bijen nectar en stuifmeel uit kunnen halen. Ook worden steilrandjes afgegraven om meer geschikt habitat voor wilde bijen te creëren.
Vóór het bij-vriendelijke natuurbeheer van start gingen, hebben deelnemers van het boshommellandschap gekeken welke wilde bijen in de omgeving voorkomen en welke eigenschappen van het landschap daarvoor belangrijk zijn. Ook nu de maatregelen ingevoerd zijn blijft monitoren een belangrijk onderdeel van project boshommellandschap. Er wordt bijna dagelijks gecontroleerd welke bijen in het gebied voorkomen en wat het effect van de maatregelen is. Sommige soorten dalen in aantal, maar voor andere soorten, waaronder de boshommel en de mooie sachembij, lijken de maatregelen wel degelijk een positief effect te hebben.
Kijk zondag 8 juni 2025 om 19.25 uur op NPO2 naar de uitzending over Mergelland Zuid-Limburg.
Thema's:
Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.