Cariben zuchten onder zeewier

De laatste jaren spoelen er in het voorjaar steeds vaker grote hoeveelheden zeewier aan op de kusten van de Caribische eilanden. Natuurbeheerders schreeuwen om hulp uit Den Haag. "Zonder goede maatregelen verstikt de kustnatuur."

Sargassum is een wier dat van nature in de Sargassozee en ook op de Atlantische Oceaan groeit. Het drijft daar als grote groene eilanden op het water, waar het een schuilplaats biedt aan jonge vissen en ook aan zeeschildpadjes. Maar sinds 2011 groeit het steeds massaler. Mogelijk heeft dat te maken met de opwarming van het zeewater en ook met de toenemende hoeveelheid meststoffen die uit de Amazonerivier en uit de Congo naar de Atlatische Oceaan stroomt.

Nu het steeds massaler groeit, spoelt het tussen februari en juli ook in steeds grotere hoeveelheden aan op de kusten van de Caribische eilanden. Wanneer het daar blijft liggen, gaat het rotten en haalt het alle zuurstof uit het water. Onder andere in de mangrovebossen aan de zuidoostkust van Bonaire zorgt dat voor steeds grotere problemen, vertelt directeur Jan van der Ploeg van de stichting die de nationale parken op Bonaire beheert (STINAPA).

De mogelijkheden om nuttige dingen met het aangespoelde wier te doen zijn beperkt. Omdat het van nature veel arsenicum uit de omgeving opslaat is het niet te gebruiken als compost op landbouwgrond, laat staan als voer voor dieren of voeding voor de mens. Wageningse onderzoekers zijn wel aan het kijken of er biogas van kan worden gestoookt. Van der Ploeg is wat sceptisch over dat idee. "Wie gaat er nou investeren in een vergister die maar een maand of drie per jaar grondstoffen aangeleverd krijgt?!", zo vraagt hij zich af. 

De eerste grote problemen deden zich op Bonaire in 2018 voor, vertelt Van der Ploeg. "We hebben toen direct aan de bel getrokken bij de ministeries van LNV en ook van Infrastructuur en Waterstaat in Den Haag. Men zegde toen geld toe om bijvoorbeeld schermen aan te schaffen, waarmee we het wier uit de mangroves kunnen houden. Maar tot op de dag van vandaag hebben we daar nog geen cent van gezien."

Bij gebrek aan groot en goed materieel, proberen de natuurbeheerders nu zo goed en zo kwaad als dat gaat het wier met de hand uit het water te scheppen, voor het gaat rotten. "Studenten, vrijwilligers, toeristen en ook mensen in de reclassering helpen om het wier met rieken te verwijderen", vertelt Van der Ploeg. "Maar dit probleem gaat ieder jaar terugkomen. We hebben structurele hulp nodig om de natuur in het Caribisch deel van het Koninkrijk te beschermen!"