De gevaren in het plantenrijk

Niet alleen slangen en tijgers kunnen gevaarlijk zijn. Ook in de plantenwereld kom je allerlei netelige exemplaren tegen. Zo heeft de gifsumak (Poison Ivy) giftige bladeren. Het aanraken van deze klimplant kan pijnlijke blaasjes op je huid geven. Het gif van de in Nederland oprukkende gevlekte scheerling kan zelfs dodelijk zijn. De plantenwereld zit vol dreiging. En daarover kan je lezen in het nieuwe kinderboek van Bioloog Mátyás Bittenbinder en onderwijskundige Barend Last: ‘gevaar in het plantenrijk’.

Het boek gaat over allerlei slimmigheden die planten hebben ontwikkeld om belagers af te weren of juist prooien te verschalken. Zo zijn er vleesetende planten die insecten, spinnen en soms zelfs kikkers oppeuzelen. Andere soorten proberen juist bijtende en stekende mieren naar zich toe te lokken om zich zo te beschermen tegen dieren, die aan hun bladeren willen knabbelen.

Sommige planten hebben giftige bloemen, bij andere soorten zit het gif juist in de bladeren. Maar ook de wortels, stengels en zelfs de bast van een plant kunnen giftig zijn. Het heeft er vooral mee te maken welk deel van de plant in trek is bij dieren. Volgens Bittenbinder is het ook te proeven. Giftige planten smaken over het algemeen een beetje ‘bitter’. Een beetje alsof je gekookte spruitjes eet, aldus Bittenbinder.

Giftige planten zijn er in allerlei soorten en maten. In Australië leeft een van de gevaarlijkste planten ter wereld. Deze gympie-gympie is verwant aan onze jeukende brandnetel. De plant is bedekt met holle naalden, die van een soort glas (silica) zijn gemaakt. Als je de gympie-gympie per ongeluk aanraakt kan zo’n naald in je huid boren. En hierbij komt dan ook nog een giftige stof vrij die extreem veel pijn kan veroorzaken.

Mátyás Bittenbinder en Barend Last schreven samen eerder het boek Gif in het dierenrijk. Het boek werd genomineerd voor de Kinderjury 2023.