De prijs van onze liefde voor vliegen

Op de eerste dag van de VN-klimaattop in Glasgow verschijnt een documentaire die gaat over de toekomst van de luchtvaart. Voor het eerst zal het op de conferentie ook gaan over de klimaatimpact van het vliegverkeer. De film Sky Gods van documentairemaker Bernice Notenboom gaat over de mogelijkheden van de luchtvaartindustrie om te verduurzamen. Ook gaat ze in op de vraag waar onze liefde voor vliegen vandaan komt. En hoe dat te veranderen is.

De laatste jaren is het de luchtvaartsector steeds duidelijker geworden dat ook zij niet buiten schot blijft in de klimaatdiscussie. Op allerlei manieren wordt getracht vliegen duurzamer te maken. Van experimenten met gebruikt frituurvet tot het vliegen op elektriciteit en waterstof. Alle innovaties ten spijt, het gaat veel te langzaam, laat de film zien. ‘Alle beschikbare duurzame brandstof is vandaag nog maar 0,1%’, aldus Bernice Notenboom. Deze zomer kwam in opdracht van de Tweede Kamer een wetenschappelijk rapport uit over de toekomst van de luchtvaart. Joris Melkert (docent luchtvaarttechniek, TU Delft) en Paul Peeters (lector duurzaam transport en toerisme, Breda University) concluderen dat alleen door fors minder te vliegen de luchtvaart in Nederland een eerlijke bijdrage kan leveren aan de klimaatdoelstellingen.

Op dit moment vliegt nog maar 5% van de wereldbevolking, maar de verwachting is dat het aantal mensen dat wil en gaat vliegen enorm zal toenemen. In 2019 waren er 4 miljard luchtreizigers, en dan aantal zou binnen 20 jaar kunnen verdubbelen. De uitstoot van de luchtvaart is nu nog zo’n 3,5% van de wereldwijde uitstoot. Maar als de kolencentrales straks zijn uitgefaseerd en het wegverkeer grotendeels elektrisch is, zal dat aandeel fors stijgen. In het klimaatakkoord van Parijs is het vliegverkeer niet meegenomen.

Tijdens de eerste golven van het corona-virus kwam het wereldwijde vliegverkeer bijna tot stilstand. Nog steeds is het aantal vluchten niet op het niveau van voor de pandemie. Al was de drukte op Schiphol afgelopen weekend weer als vanouds. Het is de vraag wat er gaat gebeuren met de zakelijke reizigers. Volgens een studie van consultancybureau McKinsey zal het zakelijke vliegverkeer vanwege de pandemie ook op lange termijn krimpen. Bijvoorbeeld omdat conferenties nu ook goed online te volgen zijn.

De documentaire 'Sky Gods' is gemaakt bij AVROTROS en is op zondag 31 oktober te zien om 11:00 uur op NPO 1.