Een natuurles vogelnamen verzinnen + filmpje

Waarom heet een merel een merel en geen zwart vogel? En waarom heet de pimpelmees een pimpelmees en geen blauwe mees? En onthou je het als beginnende vogelaar niet beter als je een eigen naam aan een vogel mag geven? Op het eiland van Brienenoord in Rotterdam krijgen de leerlingen van basisschool Da Costa een buitenles in vogelnamen. Want hoe kies je een naam voor een vogel?

Bij de toegangsbrug van het eiland van Brienenoord staat Matthijs Lievaart de klas op te wachten om met hen de natuur in de trekken. Samen met vier andere vrijwilligers geeft Matthijs namens goede doelen organisatie De Stad Uit, natuurexpedities voor basisscholen. Zij maken de natuur toegankelijk voor kinderen die voornamelijk in de stad opgroeien.

De vogels laten zich meteen al overduidelijk horen. Matthijs: "Vogels hebben in elk land en in iedere taal hun eigen naam. Hun naam kan op 3 manieren ontstaan: door uiterlijke kenmerken, het gedrag wat ze vertonen en door het geluid wat ze maken. Bij uiterlijk kenmerken kun je denken aan een roodborstje of een blauwborstje. Een vogel die vernoemd is naar zijn gedrag is bijvoorbeeld de kiekendief, omdat hij kuikens jat, de boomkruiper omdat hij tegen een boom kruipt en de vliegenvanger omdat hij vliegen vangt. Iedere vogel maakt zijn eigen geluid en ook daar zijn een aantal namen naar vernoemd zoals: de tjiftjaf, de koekoek, de kraai en de kievit."

Als je een naam aan een vogel wilt geven moet je heel goed letten op details en luisteren welk geluid ze maken, vertelt Matthijs. "Dat zorgt ervoor dat je beter gaat kijken en luisteren, daarnaast is het ook super creatief. Dat maakt dat je aan het eind goed onthoudt wat je precies hebt gezien."

Na de uitleg over hoe vogels aan hun namen komen, is het nu tijd voor de kinderen om zelf namen te verzinnen. Dit doen zij aan de hand van een notitieboekje, een potlood en een verrekijker. Samen met de klas speuren we het eiland af op zoek naar vogels. Zodra ze goed in beeld zijn beginnen de kinderen met het omschrijven en tekenen van de vogels. Al snel komen de leukste namen naar boven, zo wordt de kraai de zwartloper genoemd, een zwaan wordt hernoemd naar melkje, de kauw krijgt als nieuwe naam het grijskopje en ook de halsbandparkiet krijgt een opvallende naam: 'de stille vogel'.