Elperstroom is geen stromende beek

De Elperstroom moet je niet voor je zien als een weelderig stromend beekje. Veel gebeurt namelijk onder de grond. Dat begint boven op de heide waar het water de grond in kan trekken. Aaldrik Pot van Staatsbosbeheer neemt ons mee van heide tot Elperstroom. 

De afgelopen jaren hebben ze veel bomen weggehaald rond de hei, vooral naaldhout van oud productiebos, zodat het regenwater hier op de grond kan vallen en langzaam de zandbodem in kan dalen. Dit wordt het inzijggebied genoemd. Bovendien namen de bomen veel water op, wat ze vervolgens weer verdampen door de naalden.  

In dit natte gebied groeit de grote wolfsklauw, een zeldzame sporenplant. Het is een typische heide- en venplant en Drenthe is een belangrijk provincie voor de soort. Samen met de varens zijn het een van de oudste planten, evolutionair gezien. Ze hebben dan ook geen bloemen, maar een soort aren waarin ze sporen maken.  

Regenwater sijpelt via deze gebieden de bodem in en stroomt naar lager gelegen stukken van het stroomdal. Hier komt het water door de bodemstructuren weer boven de grond. Het regenwater, je spreekt inmiddels van kwelwater, heeft daarmee allemaal mineralen en vooral kalk meegenomen.

Het beekje stroomt dan niet per se als een kronkelend stroompje naar beneden, dat wil Staatsbosbeheer juist voorkomen. Het water moet hier zo breed mogelijk over de velden heen stromen, zodat de bijzondere graslanden met name in de winter overstromen. Daar komt dat kwelwater goed van pas, want de planten die hierop staan hebben die mineralen nodig.  

Op de uitgestrekte velden groeit holpijp, een typische indicator van kwelwater en bovendien een oeroude plantensoort. Elk graslandje heeft zijn eigen karakter: van blauwgraslanden tot stukken die doen denken aan kalkmoeras. Tussen de zeldzame orchideeën vind je ook bijzondere zeggesoorten, zoals vlozegge, blauwe zegge en ronde zegge. De vrouwelijke bloemen daarvan lijken op kleine urntjes, waaraan je de soorten goed van elkaar kunt onderscheiden."

Kijk zondag 5 oktober om 19.25 naar de aflevering over het Elperstroomgebied op NPO2!