Europese natuurherstelwet onder vuur

Het is een pittig weekje voor Eurocommissaris Frans Timmermans. Zijn plannen voor een natuurherstelwet dreigen te sneuvelen. Steeds meer partijen zijn tegen. Van de boeren en de grootste fractie in het Europees Parlement tot onze eigen stikstofminister Christianne van der Wal. Het Nederlands kabinet vindt de plannen veel te ver gaan en is bang dat het land hiermee nu helemaal ‘op slot’ gaat. Volgens Timmermans is deze vrees onterecht. Is dat zo? In Vroege Vogels een gesprek over de nu al omstreden natuurherstelwet, met Arie Trouwborst, sinds 1 maart hoogleraar Natuurbeschermingsrecht aan de Tilburg University.

Volgens de Europese Commissie is 80% van de natuur in Europa in slechte staat. Om de achteruitgang van de biodiversiteit te stoppen is er nu een plan. Vorig jaar lanceerde de Commissie haar voorstel voor een ‘Nature Restoration Law. Deze wet moet ervoor zorgen dat er voor het eerst bindende doelstellingen komen voor natuurherstel. Alle EU-lidstaten moeten de natuurherstelmaatregelen treffen voor 2030 voor ten minste 20% van de ecosystemen op het land en de zee. De landen mogen de gebieden zelf aanwijzen. Vanaf 2050 moeten de maatregelen genomen zijn voor 90 procent van deze natuurgebieden. Tot nu toe gaan de Europese natuurbeschermingsregels vooral over de aangewezen Natura 2000 gebieden (in Nederland zijn dat er 162). In de plannen staat verder dat het gebruik van pesticiden in de landbouw in 3030 flink omlaag moet zijn gebracht.

De natuurbeweging is blij met de plannen van de Europese Commissie. Volgens hen is de voorgenomen natuurherstelwet hard nodig ‘om de achteruitgang van vele soorten planten en dieren en hun leefgebieden te stoppen’, zo schrijven 18 Nederlandse natuurorganisaties eerder deze maand. Zij vinden dat er in Europa een wet nodig is om de natuur te herstellen voor huidige en toekomstige generaties. Verder stellen de organisaties dat ‘gezonde ecosystemen als veengebieden, graslanden, zoetwatergebieden, zeeën en bossen ook grote hoeveelheden broeikasgassen opslaan en bijdragen aan het beperken van de gevolgen van klimaatverandering’.

De natuurorganisaties lanceerden eerder deze petitie om te tekenen voor de wet.

De landbouwcommissie van het Europees Parlement heeft de wet deze week verworpen. Ook de grootste fractie, die van de Christendemocraten, is tegen de plannen. Eerder al lieten acht Europese werkgeversorganisaties weten dat de natuurherstelwet veel te ver zou gaan. En ook de Nederlandse stikstof-minister Christianne van der Wal wil dat de plannen worden tegengehouden. Boerenorganisatie LTO Nederland denkt dat de nieuwe natuurherstelwet misschien wel een grotere impact heeft op de landbouw dan de huidige stikstofproblematiek.

Het Europees Parlement stemt naar verwachting voor de zomer over het voorstel van de Europese Commissie om de biodiversiteit in Europa te herstellen.