Fossielen uit Winterswijk

Het is een geologisch fenomeen. De steengroeven in de buurt van Winterswijk. Al bijna 100 jaar wordt er niet alleen kalksteen gewonnen, maar is het ook een goudmijn voor fossielenzoekers. De vondsten geven een beeld hoe ons land eruitzag in de prehistorie. Dan hebben we het over zo’n 245 miljoen jaar geleden. Voor het eerst is er nu een gids gemaakt van alle bijzondere fossielen en mineralen die in de steengroeven zijn ontdekt. Paleontoloog Jelle Reumer schreef het op en komt er zondag over vertellen in Vroege Vogels.

Een van de belangrijkste ontdekkingen in de Winterswijkse steengroeve is die van de Nothosaurus winterswijkensis. Dit 1,5 meter lange reptiel leefde zo’n 240 miljoen jaar geleden. Van het dier zijn skeletdelen, loopsporen en zelfs een compleet bewaarde schedel gevonden. De naam Nothosaurus betekent letterlijk ‘bastaardhagedis’. 

Naast de Nothosaurus zijn de afgelopen tientallen jaren ook fossielen gevonden van zee-egels, schelpdieren, vissen, slakken, krabben en kreeften. Enkele maanden geleden is in de steengroeve een fossiel ontdekt van een pissebed. Nooit eerder werd zo'n oud pissebedfossiel (245 miljoen jaar) gevonden in Nederland. Het fossiel is 'Gelrincola winterswijkensis' genoemd, naar de vindplaats van het fossiel. 

Jelle Reumer heeft in de gids een apart hoofdstuk gemaakt over sporenfossielen. Dat zijn bijvoorbeeld voetsporen van reptielen, krassen gemaakt door vissen en kruipsporen en graafgangen van krabben. Verder is er nog een categorie van sporen, waarvan het nog totaal onduidelijk is door welk organisme en op welke manier ze zijn gemaakt. 

De Muschelkalk is in Winterswijk ontdekt in 1852. In dit jaar werd voor het eerst in de grond geboord, waarbij een diepte van 112 meter werd bereikt. Het doel van deze boring was om steenkool te vinden. De Muschelkalk die toen gevonden werd, is later uitgegraven en voor verschillende doeleinden gebruikt.