Grote zoogdieren zorgen voor een beter klimaat

Het herstellen van populaties van grote zoogdieren in de natuur kan bijdragen aan het vastleggen van CO2 door ecosystemen. Dit concluderen ecologen van onder andere de Universiteit Utrecht in een synthese van bestaande onderzoeken. Dit zorgt niet alleen voor herstel van flora en fauna, maar draagt ook bij aan het terugdringen van de opwarming van de aarde.

Tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw kelderde het aantal gnoes in de Serengeti tot een historisch dieptepunt. Oorzaak was de toen heersende runderpest. Vanaf 1960 begon het aantal gnoes weer te stijgen, die met hun gegraas en getrappel zorgden voor een verhoogde bodemproductiviteit en verlaagde frequentie van savannebranden. Dit effect was zo sterk, bleek uit Amerikaans onderzoek, dat de terugkeer van de gnoes het gebied veranderde in een CO2-opslag. Waar de uitgestrekte vlaktes eerst een bron waren van CO2-afgifte, nam het nu netto CO2 op. Zelfs zoveel dat het de jaarlijkse uitstoot van fossiele brandstofemissies van de Oost-Afrikaanse regio voor een groot deel compenseerde.

“Een sprekend voorbeeld is de rol van megafauna in de verspreiding van zaden van tropische hardhoutbomen”, vertelt dr. Joris Cromsigt, ecoloog aan de Universiteit Utrecht en SLU en eerste auteur van de publicatie. “Hoe harder het hout van een boom is, hoe meer CO2 het vastlegt. Maar ook hoe groter de zaden zijn van deze boom en hoe meer de boom afhankelijk is van  megafauna in het verspreiden van de zaden.

Cromsigt benoemt nog een voorbeeld: “In de noordelijke gebieden op aarde ligt veel CO2 opgeslagen in permafrost. Dat is met de klimaatopwarming aan het dooien en is een enorme bron aan broeikasgas. In afwezigheid van grote zoogdieren groeien er meer struiken op de toendra, en die donkere struiken, in tegenstelling tot gras, houden zonnewarmte vast wat leidt tot versnelde dooi van de permafrost.

Noordelijke megafauna, zoals rendieren, muskus-ossen en przewalskipaarden gaan deze ‘verstruiking’ van de toendra’s tegen. Ook hier kan het terugbrengen van deze zoogdieren bijdragen aan het tegengaan van de opwarming van de aarde.”

De onderzoekers publiceerden hun resultaten in Philosophical Transactions of the Royal Society B .

Bron: Universiteit Utrecht