Hangend klokje van de wilde kievitsbloem | Nationale Bloem Verkiezing

Wilde kievitsbloem roept op om te stemmen: "Jullie kennen de uitgestrekte tulpenvelden bij Lisse en Haarlem. Hier kleuren rijen van gekweekte en zorgvuldig geselecteerde tulpen en andere bolgewassen de velden. Maar vroeger sprak men ook wel eens van Goudse tulpen. Daarmee doelde men op mij: de wilde kievitsbloem. Ik stond niet in keurig gelid aangeplant in bollenkwekers, maar groeide in het wild. Mensen kwamen mijn bloemen bewonderen, en al snel bloeide mijn hangende, geschakeerde bloemklokken in menig voor- en achtertuin. Maar je kunt me nog steeds in het wild zien bloeien? Laten we dat zo houden! Stem op mij!"

Lees hier welke bloem de Nationale Bloem van Nederland is geworden!

Nederlandse naam: Wilde kievitsbloem
Wetenschappelijke naam: Fritillaria meleagris
Taxonomie: De kievitsbloem is een bolgewas uit de leliefamilie (Liliaceae) 

De naam ‘kievitsbloem’ zou volgens verschillende plantenboeken verwijzen naar de gelijkenis tussen kievitseieren en de bloembeker. Dat lijkt wat gezocht. Anderen beweren dat de naam samenhangt met de terugkeer van de kievit. De Latijnse geslachtsnaam Fritillaria komt van het woord fritillus dat ‘dobbelsteenbeker’ betekent, de Romeinen zouden een dobbelbeker gebruiken die lijkt op de bloembeker. De soortnaam meleagris betekent ‘parelhoen’, omdat de bloem gevlekt zou zijn zoals de parelhoen.

Bloeitijd: April-mei

Bloem: Het meest opvallende is de bloem, een fraai hangend klokje. De paarsrood geruite klokjes bungelen in de wind aan het fijne stengeltje, maar soms zijn de bloembladen crème-wit (waarbij je nog steeds vaag het ruitjespatroon ziet).

Biotoop en groeiplaats: Het plantje voelt zich thuis in matig, voedselrijke graslanden en waar periodieke overstroming plaatsvindt, onder meer in de uiterwaarden van onze grote rivieren. Je kan daar dan ook andere zeldzame plantensoorten vinden. Vaak staat de bloem te bloeien tussen de scherpe boterbloem, pinksterbloem, ruw beemdgras en veldzuring. Deze unieke bloem is in vele tuinen en op verschillende plekken in het wild te vinden, maar het groeit ook massaal langs de oevers van de Overijsselse Vecht en het Zwarte Water bij Hasselt.

• De bloem wordt regionaal ook wel aangeduid als de ‘Goudse tulp’.
• De kievitsbloem is een van onze mooiste wilde bolgewassen, maar door vernietiging van de biotoop is de soort uiterst zeldzaam geworden. De oorzaak is vaak de uitbreiding van stedelijk gebied en bedrijventerreinen, waardoor standplaatsen verloren gaan. Andere redenen zijn ontwatering, bemesting en beweiding. Sinds 2012 staat de bloemplant op de Rode Lijst en is wettelijk beschermd.
• De kievitsbloem wordt bestoven door hommels en bijen, die in de knikkende bloemkelk buitelen en de nectar likken die wordt aangemaakt aan de voet van de kroonbladeren. Het zijn vooral hommelkoninginnen die (zeer actief) op de wilde kievitsbloem vliegen en zich tegoed doen aan de nectar.
• Het duurt acht tot tien jaar voordat de plant uit zaad tot bloei komt.
• De vierkante vlekken of ruitjes doen denken aan de velden op een schaak- of dambord. Daarom spreekt de bekende biologieleraar Jac P Thijsse van een dambordbloem (in het Frans komt dit terug in de bijnaam voor de bloem damier). In het Duits spreek je van Schachblume of Schachbrettblume. Gestreept en gevlekt komt vaker bij bloemen in de natuur, maar een ruitjespatroon is vrij zeldzaam. 

De wilde kievitsbloem is familie van de keizerkroon (Fritillaria imperialis) die oorspronkelijk afkomstig is uit het Nabije Oosten en hier wordt gekweekt als sierplant.

Ambassadeur Ruben Hein vindt de wilde kievitsbloem prachtig en hoopt er ooit een compositie voor te maken!