Hazelworm: slang of hagedis zonder pootjes?

Nu de lente is begonnen, komen de eerste hazelwormen weer tevoorschijn. Net als alle reptielen, houdt dit diertje van de warme zonnestralen. De hazelworm lijkt met zijn pootloze cilindervormige lichaam op een slang, maar dat is hij niet. Het is een hagedis zonder poten!

Ondanks de oppervlakkige gelijkenis, zijn er een aantal cruciale verschillen die hazelwormen van slangen onderscheiden. We zetten ze hieronder voor je op een rijtje:

• Hazelwormen hebben net als andere hagedissen geen duidelijk zichtbare nek, zoals bij een slang goed zichtbaar is.
• Een ander duidelijk verschil aan de kop is dat deze hagedissen, in tegenstelling tot slangen, een duidelijk ooglid hebben en kunnen knipperen.

• Hazelwormen gebruiken net als slangen ook hun tong om geuren waar te nemen. Wel is de tong van een hazelworm opvallend minder gevorkt en heeft een breed uiteinde. Dit kenmerk komt bij meerdere hagedissen voor.

Ondanks de overeenkomsten in lichaamsbouw met een slang, kun je nog steeds aan de vorm van het lichaam zien dat de hazelworm een hagedis is.

• Net als andere hagedissen, kan de hazelworm zijn staart afwerpen bij gevaar. Deze is staart is heel lang en maakt ongeveer de helft van het lichaam uit. Zijn staart groeit weer aan, maar dat duurt een aantal weken. In de tussentijd is de hazelworm erg kwetsbaar.

• Als je naar de onderkant van lichaam kijkt, zie je dat hazelwormen fijne rijtjes buikschubben hebben. Bij slangen bestaat dit uit één grote rij buikschubben.

Het lichaam van een hazelworm is ook stuk stijver dan dat van een slang. Dat is goed te zien wanneer de hazelworm beweegt, zoals in onderstaande video.

Ben je ook benieuwd waar je dit bijzondere beestje in Nederland kunt vinden? De soort komt veel voor op de Veluwe, de Utrechtse Heuvelrug en in de provincie Drenthe, waar hij zich verstopt tussen houtwallen en langs bosranden. Omdat de hazelwormen, net als alle reptielen, houden van warmte maak je de meeste kans om een hazelworm te zien op een zonnige dag.

Bron: RAVON