Het bos dat spreekt

Ontdekkingsreiziger en bioloog Arita Baaijens neemt ons mee naar Bosavi, een met tropisch regenwoud bedekte vulkaan in Papoea-Nieuw-Guinea. Een bos vol malariamuggen, slangen en bloedzuigers. Baaijens neemt de gevaren voor lief omdat ze het hare wil weten van Papoea-jagers die zeggen het bos te verstaan.

Een bos dat spreekt? Papoea’s die vogels verstaan? Waarom voelen we ons zo ongemakkelijk bij het idee dat mensen met dieren communiceren en een bos dat kan denken? Hoe zou de wereld er uitzien als we de veronderstelde scheiding tussen mens, dier en plant zouden opheffen? Wat kunnen wij leren van mensen die hun omgeving verstaan? Om antwoord te vinden op deze vragen begint Baaijens aan haar ontdekkingsreis aan de voet van de vulkaan. Het einddoel van de reis is de top van de vulkaan, met een krater van duizend meter diep.

Voor de inwoners van Bosavi is die scheidslijn tussen mens en natuur er niet. De vogels zijn boodschappers, de masalei (natuurwezens) vermommen zich als dieren. En op de bodem van de vulkaan woont de Creator, van wie je toestemming moet krijgen om af te dalen. Daar zijn planten en dieren te vinden die uniek zijn omdat er nooit iemand kwam. Twee filmploegen kwamen niet verder dan de top van de vulkaan en moesten afhaken vanwege onweer en een vreemd ongeluk. Hoe zal het Arita vergaan?

Al dertig jaar verkent Arita Baaijens de relatie tussen landschap en nomadisch levende culturen in de Sahara, Siberië, Papoea-Nieuw-Guinea. In 2017 startte zij het landschapsproject Paradijs in de Polder. Dit project wil de verwondering terugbrengen in de discussie over natuur en landschap en een nieuw woordenboek ontwikkelen om de betekenis van landschap op de kaart te zetten (Deep mapping). Haar boek Zoektocht naar het Paradijs werd genomineerd voor de Jan Wolkersprijs 2016. 

De documentaire Het bos dat spreekt wordt in twee delen uitgezonden op 13 en 20 december. 

Het tweeluik is gemaakt door Arita Baaijens en Gerrit Kalsbeek (geluidsvormgeving).