Klimaattop Sharm-el-Sheikh COP27 - donderdag 17 nov

De tweede week van de klimaattop in het Egyptische Sharm-el-Sheikh is begonnen. Vertegenwoordigers van bijna tweehonderd landen praten in de tweede week verder over het beperken van de opwarming van de aarde. Volgens het VN-milieubureau is de aarde nu op weg om aan het einde van deze eeuw zo'n 2,5 graden warmer te zijn. Om de doelen te halen moet de uitstoot van broeikasgassen drastisch verlagen. Deze uitstoot komt onder meer vrij bij het gebruik van fossiele brandstoffen.

Zondag 6 november is de klimaattop gestart en de berichten stromen nog steeds binnen. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste berichten van donderdag 17 november:

Fietsland Nederland wil wereldwijd tienduizend fietsexperts helpen opleiden, die andere landen kunnen helpen fietsvriendelijker te worden. Staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) heeft het initiatief aangekondigd op de klimaattop in Sharm-el-Sheikh. Ze roept tegelijkertijd overheden, banken en ontwikkelingsorganisaties op om in de fiets te investeren.

"In Nederland hebben we geluk", laat Heijnen weten in een verklaring. "We kennen al jarenlang de voordelen van fietsen en we hebben kennis en geld om te investeren in goede fietspaden en fietsenstallingen. Ik gun andere landen en ons klimaat dat ook." Het programma begint naar verwachting volgend jaar. Voor de opleidingen werkt Nederland onder meer samen met het VN-milieubureau UNEP.

Het is de bedoeling dat de tienduizend experts in tien jaar tijd worden geschoold. "Concreet gaat het bijvoorbeeld om verkeerskundigen en planologen, die leren hoe fietsstimulering werkt en hoe infrastructuur kan bijdragen aan een veilige en goede plek voor fietsers in steden", legt het ministerie uit. In veel landen ontbreekt het nu nog aan kennis over "veilige en comfortabele fietsinfrastructuur". In Sharm-el-Sheikh geven Nederlandse delegatieleden het goede voorbeeld: zij rijden rond op oranje fietsen. Die heeft de Nederlandse ambassade in Caïro geregeld.

Meer dan 150 landen hebben zich volgens de EU en de Verenigde Staten inmiddels verbonden aan de afspraak om hun uitstoot van methaan de komende jaren fors te verminderen. De 'methaanbelofte' werd vorig jaar op de klimaattop in Glasgow gelanceerd en kreeg toen direct steun van meer dan honderd landen. Twee van de belangrijkste spelers ontbreken echter nog steeds: China en India. Deze landen stoten wereldwijd de grootste hoeveelheden methaan uit.

Landen die de verklaring ondertekenen, verbinden zich aan de doelstelling om hun uitstoot van dit krachtige broeikasgas met 30 procent te verminderen tegen 2030. De EU en de VS blijven hopen dat ontbrekende grootmachten zich alsnog zullen aansluiten. De Chinese klimaatgezant Xie Zhenzhua zei op de klimaattop in Sharm-el-Sheikh echter dat zijn land met eigen beleid de uitstoot wil verminderen.
De methaanverklaring is niet bindend, maar is wel een aansporing voor landen om hun uitstoot aan te pakken. Ook Rusland is een grote uitstoter die niet heeft getekend.

Voorzitter Egypte heeft op de klimaattop in Sharm-el-Sheikh een eerste conceptversie uitgebracht voor een slotverklaring. Daaruit valt op te maken dat veel belangrijke kwesties nog niet zijn opgelost. In de concepttekst wordt "verwelkomd" dat klimaatschade nu ook een officieel gespreksonderwerp is, maar harde afspraken hierover staan er nog niet in. Een speciaal fonds, zoals ontwikkelingslanden wensen, wordt in het concept niet genoemd.

Er wordt in de tekst "diepe treurnis" uitgesproken over ontwikkelde landen omdat zij "blijven tekortschieten" in het verminderen van hun uitstoot van broeikasgassen. Volgens het door Egypte opgestelde concept zouden de ontwikkelde landen al in 2030 hun uitstoot volledig afgebouwd moeten hebben. Dat is veel ambitieuzer dan landen zelf van plan zijn: de Europese Unie mikt nu bijvoorbeeld op 57 procent reductie in 2030.

In de tekst worden ook enkele punten herhaald waar alle landen het vorig jaar al in Glasgow over eens werden. Zo wordt er opnieuw in benoemd dat de gevolgen van klimaatverandering veel minder ernstig zullen zijn bij een opwarming van 1,5 graad dan bij 2 graden ten opzichte van pre-industriële tijden, en dat landen meer ambitie moeten tonen om dat doel te bereiken.

Een ander punt waarover nog geen duidelijkheid bestaat, is hoe het na 2025 verder moet met de klimaatfinanciering voor arme landen. Dit gaat niet over het vergoeden van schade, maar over hulp die ontwikkelingslanden krijgen om hun economie te verduurzamen én zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Rijke landen zegden jaren geleden al toe dat ze hier 100 miljard dollar per jaar voor zouden bijdragen tot 2025. Volgens de laatste stand van zaken staat de teller op 83 miljard. In de concepttekst worden landen nogmaals dringend opgeroepen zich aan deze afspraak te houden.

Volgens Eurocommissaris Frans Timmermans moet nog "een enorme hoeveelheid werk" verzet worden op de klimaattop in Sharm-el-Sheikh, de COP27. De aanzet voor een slottekst die voorzitter Egypte donderdagochtend verspreidde is voor de EU nog onvoldoende, maakte Timmermans duidelijk. "We zetten de discussies voort, zullen onze input geven en hopen dat we voor het einde van de COP overeenstemming kunnen bereiken", aldus de klimaatman van het dagelijks bestuur van de EU.

Bron: ANP