Knobbelzwanen dood door hoogspanningsmasten

Het went voor Wilma van den Boogert van de dierenambulance Nederrijn nooit, de zwaargewonde knobbelzwanen op het Binnenveld bij Wageningen. Dit jaar zijn er al twaalf knobbelzwanen tegen de hoogspanningsdraden aangevlogen, met dodelijke afloop.

Sinds een rij hoge bomen is gekapt op het Binnenveld vliegen de zwanen tegen hoogspanningsdraden aan. Rinus van der Molen, wetlandwacht bij de Vogelbescherming, hoorde van het probleem in 2020: "Voordat dit gebied werd ingericht als natuurgebied stonden er hoge bomen. "Daardoor vlogen de zwanen veel hoger en kwamen niet tegen de draden van de hoogspanningsmasten aan. Nu de bomen weg zijn, vliegen de zwanen massaal tegen de draden aan." In 2020 nam hij meteen contact op met beheerder Tennet om te vragen of er zogenoemde varkenskrullen om de draden heen zouden kunnen worden gewikkeld. Dan merken de zwanen de draden beter op en vliegen er niet tegenaan.

Uit die cijfers blijkt dat vooral aan het begin en einde van het jaar – tijdens de donkere maanden – de meeste slachtoffers worden gevonden. Ook gaat het om relatief veel knobbelzwanen. Grote vogels vallen immers een een stuk meer op dan kleintjes. Bureau Waardenburg uit Culemborg schat dat jaarlijks 800.000 tot een miljoen vogels sterven door een botsing met een hoogspanningslijn. Dat het zo vaak misgaat, komt doordat vogels de lijnen niet of te laat zien, of er niet in slagen om de afstand goed in te schatten. Dat gebeurt meestal 's nachts of als het schemert. Maar ook bij slecht weer, denk aan mist of motregen.

Volgens de ecoloog van Tennet, Jac Hakkens, kunnen de vogelverjagers niet eerder dan volgend jaar in de hoogspanningsdraden gehangen worden. "Het kan niet sneller, want het moet gebeuren met helikopters. De grond is te nat om er met materieel door heen te rijden. Maar dat kost tijd, er moeten vergunningen worden aangevraagd etc. We hebben een lijst met tien plekken in Nederland waar we nu snel aan de bak moeten. Daar werken we hard aan.”