Lawaai beïnvloedt Amsterdams ecosysteem

De aanwezigheid van de mens heeft een grote invloed op de biodiversiteit in de stad. Met name geluid is bepalend voor de interactie tussen dieren, zo blijkt uit een nieuwe studie in Wildlife Biology.

Ecologen Juan Antionio Hernández-Agüero en Bas Krijnen van de Vrije Universiteit (VU) onderzochten welke menselijke factoren de interactie tussen diersoorten in de stad beïnvloeden. Ook wilden ze weten welke maatregelen de stedelijke biodiversiteit kunnen stimuleren. "Biodiversiteit levert namelijk allerhande bijdragen aan het stedelijk ecosysteem. Denk in de context van dit onderzoek bijvoorbeeld aan plaag-regulering, zoals de natuurlijke bestrijding van de eikenprocessie-rups", aldus de onderzoekers.

Om het onderzoek uit te voeren plaatsten de onderzoekers kunstmatige prooien (neprupsen) in veertig zomereiken op verschillende plekken in Amsterdam. Ze bestudeerden de sporen die insectenetende vogels in deze neprupsen achterlieten. Daarnaast gebruikten ze satellietinformatie en grondgegevens van het de gemeente Amsterdam om de aanwezigheid van menselijke invloeden, zoals geluid en nachtelijk licht, te berekenen.

Uit het onderzoek blijkt dat vogels lawaaiige gebieden, zoals wegen of spoorlijnen, veelal vermijden. Als gevolg lijkt het erop dat in dit soort gebieden minder natuurlijke plaagdier-bestrijding plaatsvindt. "Dat is een probleem, want het auto- en treinverkeer kunnen niet zomaar worden stopgezet", zegt Hernández-Agüero. Maar de onderzoekers zien wel een rol voor geluidsschermen. "Die worden al lang gebruikt en we laten zien dat ze noodzakelijker zijn dan ooit."

Uit het onderzoek blijkt ook dat ondoordringbare oppervlakken, kunstmatig licht in de nacht, een hoge bevolkingsdichtheid en lokale temperatuurstijgingen (door verwarmingen) invloed hebben op het gedrag van vogels. Deze menselijke invloeden verhogen de vogelactiviteit tijdens koude en donkere periodes, maar hebben juist een negatief effect tijdens warmere en lichtere periodes.

Het onderzoek, dat werd gepubliceerd in Wildlife Biology, is onderdeel van twee projecten die worden ondersteund door Dobberke Beurs en het Fonds Ecologie van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Het doel van deze projecten is om ‘groene’ en ‘blauwe’ infrastructuur – begroeiing en water – in te zetten om menselijke invloed op de biodiversiteit in Amsterdam te verminderen. Om dit te kunnen doen, is het nodig om eerst de belangrijkste oorzaken van biodiversiteitsverlies in de stad te onderzoeken.

Bron: Vrije Universiteit Amsterdam