Mensapen ernstig bedreigd, reuzenpanda kwetsbaar

De nieuwe IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten, maandag gepresenteerd tijdens het IUCN World Conservation Congress, vertoont schokkende cijfers over de status van mensapen. Maar liefst vier van de zes soorten mensapen zijn ‘ernstig bedreigd’, de hoogste risicocategorie op de IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten. Goed nieuws echter voor de reuzenpanda en de Tibetaanse antilope: door effectieve natuurbeschermingsmaatregelen nemen deze soorten weer in aantal toe.

De situatie van de oostelijke gorilla, bestaande uit twee ondersoorten - de oostelijke laaglandgorilla en de berggorilla - is zo nijpend dat zijn status is veranderd van ‘bedreigd’ naar ‘ernstig bedreigd’, de hoogste risicocategorie op de IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten. In 20 jaar tijd is de populatie met meer dan 70% afgenomen. De meeste van de overgebleven ernstig bedreigde oostelijke laaglandgorilla’s leven in Nationaal Park Kahuzi-Biéga, Democratische Republiek Congo. Sinds dit jaar zijn maar liefst vier van de zes soorten mensapen -de Oostelijke gorilla, de Westelijke gorilla, de Borneose orang-oetan en de Sumatraanse orang-oetan- ernstig bedreigd met uitsterven. Ook de overige twee soorten –de Chimpansee en de Bonobo – zijn met uitsterven bedreigd.

Illegale jacht treft ook de steppezebra (Equus quagga). De populatie is de afgelopen 14 jaar met 24% afgenomen, waardoor de status is veranderd van ‘niet bedreigd’ naar ‘bijna bedreigd.’ Dat wil zeggen dat de aantallen afnemen zonder dat de soort daardoor direct in gevaar komt, maar het risico op bedreiging wel groter wordt. Hetzelfde geldt voor de status van drie soorten antilopes in Afrika: hoewel de populatie zwartrugduikers, geelrugduikers en witbuikduikers relatief stabiel is in beschermde gebieden, neemt zij daarbuiten af door illegale jacht en verlies van leefgebied.

Uit de nieuwste cijfers blijkt dat 87% van de inheemse planten op Hawaii, waar tot en met 10 september het IUCN World Conservation Congress plaatsvindt, met uitsterven bedreigd is door invasieve dier- en plantsoorten. Endemische Hawaiiaanse plantsoorten zijn al uitgestorven en 4 soorten zijn uitgestorven in het wild.

De nieuwe cijfers tonen echter ook dat natuurbescherming haar vruchten afwerpt. De populatie reuzenpanda’s is toegenomen dankzij het beschermen en aanplanten van bossen. De status van de reuzenpanda verandert daardoor van ‘bedreigd’ naar ‘kwetsbaar’.
Ook de status van de Tibetaanse antilope is aanzienlijk verbeterd door succesvolle beschermingsmaatregelen.

In Australië is de populatie langoorhaasratten toegenomen door het zorgvuldig herintroduceren van de soort. Ook het overplaatsen van de teugelstekelstaartkangoeroe naar beschermde gebieden heeft geleid tot een verbeterde status van de soort.

Bron: IUCN