Melkkoeien kregen voorheen preventief antibiotica om te voorkomen dat ze ontstekingen aan de uier opliepen tijdens het droogzetten, de periode dat de koeien geen melk geven. Dierenarts Christian Scherpenzeel heeft een alternatieve manier ontwikkeld van selectief antibioticagebruik.
Antibiotica
Mastitis (uierontsteking) is een pijnlijke aandoening bij melkkoeien, die wordt veroorzaakt door bacteriële uierinfecties. Deze infecties treden onder andere op in de periode dat een koe geen melk geeft: de droogstand. Decennia lang werden melkkoeien preventief behandeld met antibiotica om die uierinfencties te voorkomen. Het probleem hierbij was dat preventief antibioticagebruik antibioticum-resistentie in de hand kan werken. Sinds 2012 is preventief gebruik (zonder medische noodzaak) daarom verboden in de EU.
Selectieve behandeling
Dierenarts Christian Scherpenzeel promoveerde aan de Universiteit Utrecht op een nieuwe methode van antibiotica-behandeling bij het droogzetten, namelijk middels selectie. Deze wordt gemaakt door simpelweg goed de melk van elke individuele koe te onderzoeken. Conclusies over potentiële infecties kunnen getrokken worden door te kijken naar het 'celgetal'. Het celgetal is een maat voor het aantal cellen per milliliter melk. Scherpenzeels' onderzoek betekent een grote verandering in het uiergezondheidsmanagement in de melkveehouderij. Intussen voeren vrijwel alle 17.000 Nederlandse melkveehouders dit uit, zonder dat dit tot ernstige gevolgen voor de diergezondheid heeft geleid. Het heeft wél geleid tot een afname van 48% in het antibioticagebruik.