Pret onder het ijs: watertorren en watervlooien in actie

Onder spiegelglad ijs zijn de watertorren en watervlooien nog steeds buitengewoon actief. Het heldere ijs vormt een doorzichtig venster naar de onderwaterwereld. Het is dan ineens mogelijk is om deze kleine waterdiertjes op een gemakkelijke manier te bewonderen.

Er blijken verschillende strategieën te zijn om de kou in het water te overleven. Veel soorten waterinsecten hebben stoffen in hun lichaam waardoor de lichaamstemperatuur kan zakken tot ver onder het vriespunt. In de winter worden in hun lichaamsvloeistof suikers en eiwitten aangemaakt die werken als een soort antivries. Andere dieren trekken zich juist terug in de bodem om de kou te overleven.

Student Esra Jongbloed tijdens haar veldwerk ook watertorren onder het ijs in het Bargerveen (Drenthe): "Het was een koude, zonnige dag, en door het dikke, gladde ijs (6-7 cm) waren ze super goed te zien tegen de donkere achtergrond. Het ijs leek ze een soort van uit te vergroten. Via-via heb ik vernomen dat het watertorren van het geslacht Dytiscus zijn, uit de familie van de waterroofkevers. Welke specifieke soort het is en wat de torren precies aan het doen zijn (paren? vechten?) weet ik niet."

Ook Renske Diek stuurde ons een filmpje: "In een ondiepe, brede oever langs een sloot in Loosdrecht is het waterleven onder het ijs al heel actief. Je ziet watervlooien en een bootsmannetje onder het ijs. Ook de eerste groene blaadjes hebben zich al gevormd." Renske is ecoloog bij Natuurmonumenten en houdt zich daar oa. bezig met de waterkwaliteit en de rol van waterplanten. Daarvoor spraken wij haar in september 2022 bij de uitzending over de Oostelijke Vechtplassen: