Radar telt vogels boven Artis

In dierentuin Artis, aan de rand van het olifantenverblijf, staat sinds kort een geavanceerde radar die dag in dag uit, 24/7 de overvliegende vogels, insecten en vleermuizen telt. "Doordat het apparaat ook naar de vleugelslag kijkt, ziet hij zelfs het verschil tussen, zeg, een meeuw en een eend", zegt onderzoeker Judy Shamoun-Baranes van de universiteit van Amsterdam.

Het bijzondere van deze radar is dat hij recht omhoogkijkt, legt hoogleraar Animal Movement Ecology Shamoun-Baranes uit. "Radars op vliegvelden bijvoorbeeld, kijken in een horizontaal vlak. Die zien ook wel vogels, maar missen toch veel informatie. Doordat deze radar recht omhoog kijkt, 'ziet' hij ook de vleugelslag van vliegende dieren. Daardoor kan hij het verschil berekenen tussen een zangvogel en een steltloper, of tussen een meeuw en een eend. Dat geeft ons heel veel extra informatie."

De radar staat in Artis vanwege het grote project 'Arise', dat de biodiversiteit in kaart wil brengen. "Uiteraard kijkt deze radar op een vrij grove manier naar biodiversiteit. Hij ziet niet het verschil tussen een fitis en een tjiftjaf. Maar doordat we continu meten en ook vleermuizen en grotere insecten kunnen detecteren, krijgen we toch heel veel informatie." 

De radar ziet behalve vliegende dieren ook regenwolken. Het is dus ook een beetje een buienradar. "Maar het omgekeerde is ook waar", benadrukt Shamoun-Baranes. "Buienradars zien ook vogels. We proberen dan ook internationale samenwerking op te zetten met alle buienradars, dat die voor ons ook naar vogels gaan kijken. Nu gooien zij de informatie over vogels weg. Dat is 'ruis' voor hen. Maar wij willen die ruis graag hebben!"