Red vogels van een fatale botsing: maak je ramen zichtbaar

Een doffe klap tegen het raam, gevolgd door een stoffige afdruk van veren. Jaarlijks vliegen in Nederland vele duizenden vogels zich te pletter tegen glas. Van het raam in de woonkamer, tot padelbanen. Nu de najaarstrek weer is begonnen, wordt de kans op dit soort aanvaringen groter. Wat kun je er zelf tegen doen?

Voor vogels zijn ramen vaak onzichtbaar. Ze zien een weerspiegeling van lucht of bomen en denken dat ze gewoon door kunnen vliegen. In Vroege Vogels een gesprek met Timo Roeke van Vogelbescherming Nederland over hoe je dit soort fatale botsingen kan voorkomen.

De belangrijkste vogelsoorten, die in Nederland slachtoffer worden van botsingen tegen ramen zijn vooral kleinere zangvogels en trekvogels. Zoals de houtsnip. Deze soort vliegt vaak laag en snel, vooral tijdens de trek, en is daardoor extra kwetsbaar voor ramen in stedelijke gebieden. Vooral in de maanden november en december kan je deze ‘raamvlieger’ aantreffen. In die periode trekken de snippen vanuit het oosten en noorden door ons land, onderweg naar warmere oorden.

Voor vogels zijn ramen vaak onzichtbaar. Vooral ramen die tegenover elkaar staan – waardoor het lijkt alsof er een doorgang is – zijn verraderlijk. En als een zangvogel in paniek vlucht voor een roofvogel, is een botsing soms onvermijdelijk.

Wat kun je doen? Volgens Timo Roeke is het belangrijk dat je je ramen weer zichtbaar maakt voor vogels. De welbekende raamstickers blijken volgens Roeke ook niet altijd even goed te werken. Een alternatief dat beter lijkt te werken is raamfolie. Hierop verschijnt een strepenpatroon onder invloed van Uv-straling bij daglicht. Door het folie aan te brengen op een raam, wordt dit zichtbaar voor vogels. Maar niet voor mensen.

Tip voor ’s avonds: doe lampen uit die je niet nodig hebt. Dat bespaart energie én helpt vogels, die van slag raken door kunstlicht. Steeds meer gebouwen worden daarom vogelvriendelijk ontworpen — met matglas, patronen of strepen. Ook Rijkswaterstaat doet mee: geluidsschermen langs snelwegen krijgen standaard strepen om vogels te beschermen.

Vogels vliegen niet alleen tegen de ramen van woonhuizen en kantoorgebouwen aan. Steeds vaker worden raamslachtoffers gevonden bij padelbanen. Vogels zien de weerspiegeling van de omgeving in het glas niet als obstakel, waardoor ze ertegenaan vliegen en sterven. Padel is momenteel een van de snelst groeiende sporten wereldwijd. Uit recente cijfers (Global Padel Report 2024) blijkt dat het aantal banen jaarlijks stijgt met 17%.