Snelste haai ter wereld bedreigd

Ze worden wel de jachtluipaarden van de zee genoemd. Met een topsnelheid van zo’n 80 kilometer per uur behoren makreelhaaien tot de snelst zwemmende vissen ter wereld. Maar het gaat niet goed met deze soort. De haai, die leeft in de Atlantische Oceaan, dreigt uit te sterven als er niet gauw iets verandert. Aldus enkele natuurorganisaties in een brandbrief aan minister van landbouw Carola Schouten. Haaienexpert Irene Kingma van de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging vertelt zondag wat er aan de hand is.

In de oceanen zwemmen twee soorten makreelhaaien rond. De kortvin en de langvin. Het gaat nu om de kortvinmakreelhaai. De vis met zijn torpedoachtige lichaam kan 4 meter lang worden en zo’n 500 kilo zwaar. De haai heeft grote niet-gezaagde dolkvormige tanden. Op het menu staat onder andere de makreel, de tonijn, de zwaardvis en de pijlinktvis. 

Sinds vorig jaar is de kortvinmakreelhaai als kritiek bedreigde soort opgenomen op de rode lijst voor van natuurorganisatie IUCN. Belangrijkste oorzaak van die verslechtering is dat de haai steeds vaker wordt aangetroffen in vissersnetten. Soms onbedoeld als bijvangst. De reuzenvis is vaak te vinden in de omgeving van zijn prooien, waar flink op wordt gevist. Maar er wordt ook heel gericht op de makreelhaai gejaagd. In landen als Italië, Spanje en Portugal wordt markeelhaai veelvuldig gegeten. De vinnen van de dieren worden geëxporteerd naar Azië waar ze verwerkt worden in haaienvinnensoep.

Verschillende natuurorganisaties, als het WNF, de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging en the Pew Charitable Trusts hebben onlangs een brandbrief gestuurd naar minister van landbouw Carola Schouten om de penibele situatie van de kortvinmakreelhaai aan te kaarten. Ondanks de analyse van wetenschappers dat het nu 5 voor 12 is voor deze soort, trekt de ICCAT (de visserijbeheersorganisatie voor de Atlantische Oceaan) zich niets van deze adviezen aan. Zo mag er nog steeds gevist worden op de markeelhaai, ondanks de bedreigde status. De brief komt op een cruciaal moment: binnenkort bepaalt Europa zijn positie over de visserij op de kortvinmakreelhaai. De natuurorganisaties hopen dat Schouten druk uitvoert op Europa om de snelle haai van de ondergang te redden.