Stikstof sessies afgerond, nu Remkes aan zet

De gesprekken tussen de boeren en Johan Remkes deze week zijn nauwelijks afgelopen als de resultaten uitlekken van een nieuwe internationale stikstofstudie. Het rapport laat zien dat de natuur in Nederland meer last heeft van de depositie van stikstof dan werd gedacht. Wat zijn de gevolgen van deze nieuwe studie voor de toch al moeilijke besluitvorming en het debat in Nederland? In Vroege Vogels een gesprek met melkveehouder en Alex Datema van BoerenNatuur en Raoul Beunen, universitair hoofddocent omgevingsbeleid aan de Open Universiteit.

Het nieuwe internationale rapport zou eigenlijk pas over een maand uitkomen, maar lekte vrijdag al uit via de NOS. Onderzoekers hebben gekeken naar alle relevante stikstofstudies, die de afgelopen 10 jaar zijn gedaan in Europa. Het vorige rapport kwam uit in 2011. Onze stikstofnormen, de beruchte kritische depositie waarde (KWD), zijn met name op die studie gebaseerd. De KDW laat zien wat de maximale stikstofneerslag is, die de natuur aankan.

Boerenorganisaties Farmers Defence Force (FDF) en Agractie, die eerder weigerden om aan te schuiven bij de stikstof sessies, kwamen nu wel opdagen. Na afloop van de gesprekken met Remkes woensdag lieten de vertegenwoordigers van deze organisaties weten blij te zijn met ‘de positievere opstelling’ van het kabinet. Volgens LTO-voorman Sjaak van der Tak zijn de eerste stappen gezet om de kritische depositie waarde voor stikstof te vervangen. Ook Remkes liet weten dat het kabinet gaat kijken naar een mogelijk alternatief voor deze norm. Ook de groene boeren kwamen langs bij Remkes, in een andere sessie. Opvallend is dat in dit gesprek de nadruk meer lag op het perspectief voor de boer. Remkes heeft toegezegd om in zijn advies, die later deze maand verschijnt, ook in te gaan op dat boerenperspectief.

Het kabinet heeft in het coalitieakkoord afgesproken dat de stikstofuitstoot in 2030 met ten minste 50% naar beneden moet. Ook moet driekwart van de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden dan op een gezond niveau zijn. In april liet minister Van der Wal in een brief naar de Tweede Kamer al weten dat er rigoureuze plannen aan zaten te komen om het stikstofprobleem aan te pakken: ‘Een schoon, leefbaar land met ruimte voor ondernemers. Dat is voor mij de finishlijn van de stikstofaanpak. Daarvoor is werk aan de winkel, want de natuur is verzwakt en als gevolg daarvan is nu te weinig ruimte beschikbaar voor nieuwe woningen of voor bedrijven en boeren die een onderneming willen starten of uitbreiden. Om de stikstofproblematiek het hoofd te bieden gaan we de stikstofuitstoot versneld fors verminderen – vrijwillig waar het kan, verplicht waar dat niet lukt’.