Thema Internationale Dag van Trekvogel: lichtvervuiling

Morgen is de Internationale Dag van de Trekvogel. Deze wordt twee keer per jaar gehouden: op de tweede zaterdag van de maand mei en oktober. Dit jaar is het thema ‘lichtvervuiling’.

De Internationale Dag van de Trekvogel, in het Engels ‘World Migratory Bird Day’, wordt sinds 2006 georganiseerd door het secretariaat van de ‘Afrikaans-Euraziatische Overeenkomst over watervogels’ (AEWA) samen met het secretariaat van het ‘Verdrag over trekkende soorten’ (CMS). Over de hele wereld worden er evenementen en acties georganiseerd om aandacht te vragen voor het behoud van trekvogels en hun leefomgevingen.

Trekvogels reizen honderden kilometers om op de beste plek te kunnen broeden of overwinteren. Er zijn veel verschillende migratiepatronen te zien in de natuur. De meeste vogels trekken naar het zuiden voor de winter, maar sommige reizen juist noordelijker of ‘horizontaal’ naar een milder (kust)klimaat in de winter. Er zijn ook vogels die ’s winters in het dal leven en in de zomer in de bergen verblijven.  

Het lichaam van trekvogels is volledig aangepast om zulke lange, vermoeiende reizen te kunnen maken. Voor de trek maken de vogels energiereserves aan door heel veel te eten en al het vet onder de huid op te slaan. Zo kunnen ze extra lang blijven vliegen, meerdere dagen achter elkaar of zelfs over zeeën of oceanen. Ze navigeren met behulp van de zon, de sterren en het geomagnetisch veld.

De trek kan best gevaarlijk zijn en het wordt er niet makkelijker op door de bedreigingen die menselijke activiteiten veroorzaken. Zo krimpen of verdwijnen in sommige gebieden de overwinterings- en broedgebieden. Of er wordt over de grens opeens heel anders omgegaan met de vogels en worden ze bejaagd en opgegeten.

Het thema van de Internationale Dag van de Trekvogel 2022 is nog een bron van problemen: lichtvervuiling. “Kunstlicht neemt wereldwijd met minstens 2 procent per jaar toe. Het is bekend dat het een negatief effect heeft op veel vogelsoorten”, aldus de organisatie van de Dag. Lichtvervuiling kan trekvogels ‘s nachts desoriënteren, waardoor ze tegen gebouwen aanvliegen of hun biologische klok in de war brengen.

Er zijn oplossingen voor het probleem van lichtvervuiling, stelt de organisatie. “Steeds meer steden in de wereld nemen maatregelen om de verlichting van gebouwen te dimmen tijdens migratiefasen in het voor- en najaar.” De organisatie hoopt dat er door de Internationale Dag van de Trekvogel wereldwijd actie wordt ondernomen om vogels te helpen veilig te trekken.

Bron: World Migratory Bird Day