Vogels in de rui | Weetje

Momenteel hoor of zie je maar weinig vogels. Ze houden zich gedeisd omdat ze aan het ruien zijn: hun oude versleten veren maken plaats voor een nieuw verenkleed. De nazomer is voor veel vogels de beste periode omdat de inspannende broedperiode klaar is en er nog genoeg voedsel aanwezig is. En zo is de vogel goed aangekleed om een lange trektocht of een koude winter te overleven. 

We hebben het over de rui in de radio-uitzending van Vroege Vogels. 

Enkele vogelsoorten houden er een wel heel bijzondere rui op na:

Het mannetje van de wilde eend is normaal gesproken een kleurrijke verschijning. Maar tijdens de rui verliest een woerd in één keer al zijn kleurrijke veren. Het duurt even voordat de nieuwe veren weer zijn aangegroeid en tot die tijd kan hij niet vliegen. In deze kwetsbare periode heeft hij een zogenaamd eclipskleed, een tijdelijk bruin pak dat sterk lijkt op dat van een vrouwtje. Zo kan hij zich makkelijker schuilhouden voor roofdieren.

Ook de meeste andere watervogels ruien hun slagpennen in één keer. Dat heeft een groot voordeel: ze zitten dan niet met een lange periode dat ze slecht kunnen vliegen. Er zit natuurlijk ook een groot nadeel aan: net als de wilde eend kunnen ze in deze periode helemáál niet vliegen. Maar watervogels kunnen zich dat nadeel veroorloven. In deze periode kunnen ze veilig, met z'n allen bij elkaar schuilen op het water.

De spreeuw heeft ook haar ruiperiode in de nazomer. Op de nieuwe veren zitten aan het einde van sommige veren witte punten. Hierdoor krijgen ze hun karakteristieke gestippelde kleed. In de lente slijten deze witte punten langzaam af.

Roofvogels zoals buizerds moeten het hele jaar door goed kunnen vliegen om hun kostje bij elkaar te krijgen. Een vliegloze ruiperiode is geen optie. De oplossing is om bijna het hele jaar door de veren stuk voor stuk te vervangen. Alleen tijdens de trek en het broedseizoen wordt er niet geruit. Een buizerd kan er zo meerdere jaren over doen om zijn gehele verenpak te vervangen.