Zandwinning groeiend milieuprobleem

De wereldwijde vraag naar zand is de afgelopen jaren flink gestegen. Met de groei van de wereldbevolking lijkt het erop dat deze vraag alleen nog maar zal toenemen de komende tijd.

De mondiale ‘run op zand’ heeft allerlei gevolgen voor de natuur. Van afgegraven stranden waar zeeschildpadden geen eieren meer kunnen leggen tot totaal verdwenen rivierbeddingen. De winning heeft op veel plekken ook enorme gevolgen voor het bodemleven. Veel van de zandafgravingen wereldwijd gebeuren illegaal en ongecontroleerd. In sommige landen bestaat zelfs een soort ‘zandmaffia’.

Dichtbij huis, in onze eigen Noordzee worden ook jaarlijks flinke hoeveelheden zand gewonnen. Ongeveer een hoeveelheid zand ter grootte van Schiermonnikoog. Volgens marien ecoloog Martin Baptist van Wageningen Marine Research gaat de vraag naar zand de komende jaren ook hier flink stijgen. Tenminste als de zeespiegelstijging, ten gevolge van klimaatverandering, doorzet en we onze kust extra moeten beschermen. De gevolgen voor de Noordzeebodem kunnen dan ook behoorlijk zijn. Volgens Baptist moeten we de komende jaren goed gaan nadenken hoe we dit gaan oplossen zonder dat het ten koste gaat van het bodemleven.

Zand wordt onder meer gewonnen om er beton van te maken. En met beton maken we bijvoorbeeld gebouwen, wegen en bruggen. Zand wordt ook gebruikt voor de productie van glas en zelfs computerchips.