Zeegerst: icoon van Zeeland

In het Levend Archief slaan plantenonderzoekers zaden op van zo veel mogelijk wilde planten; voor je-weet-maar-nooit. Iedere provincie kiest daarbij een icoonsoort, die staat voor de streek. Voor Zeeland is dat zeegerst geworden. Het is een verwant van ons landbouwgewas, maar dan met onder andere de eigenschap dat het plantje heel goed tegen zout kan. "Wie weet wordt dat met het veranderende klimaat ooit nog een bruikbare eigenschap", zegt Sascha van der Meer van Het Levend Archief.

Zeegerst kwam vroeger op heel veel plekken in Zeeland voor, maar is langzaam verdwenen. In Het Verdronken Land van Saeftinghe, aan de oevers van de Westerschelde, is het landschap weer geschikt gemaakt voor de plant. Daarom herintroduceert het Zeeuws Landschap weer zeegerst in dit gebied.

Om de planten weer een kans te geven, heeft het Zeeuws Landschap waterbuffels ingezet, vertelt ecoloog Pepijn Calle. "Die maken en houden het landschap mooi open. Zeegerst is een klein, eenjarig plantje dat dus een open plek nodig heeft om te kunnen overleven. De waterbuffels grazen de hogere planten weg en houden het gebied met hun hoeven ook mooi open, waardoor we nu met een gerust hart weer zeegerst durven introduceren."

Het Levend Archief bewaart deze en uiteindelijk ook zaden van duizenden andere plantensoorten op een veilige plek. "Dat zou op een gegeven moment nog wel eens heel nuttig kunnen zijn voor onze voedselvoorziening", zegt Van der Meer van Floron. "Van veel van onze voedselgewassen bestaan nog wilde varianten, met genetische eigenschappen voor bijvoorbeeld ziekteresistentie of zout- of droogtetolerantie. Wanneer door de zeespiegelstijging de landbouwgrond in het westen van Nederland zou verzilten, dan zou je theoretisch de eigenschap voor zouttolerantie uit zeegerst in kunnen kruisen in ons landbouwgewas." Op die manier wil het Levend Archief een soort verzekering zijn voor de toekomst.