Aanpak ondermijnende criminaliteit Zuid Nederland nog niet op orde

Taskforce Brabant Zeeland heeft in 2015 € 36,5 miljoen in beslag genomen van criminele ondernemers. Het Integraal Afpakteam Brabant Zeeland heeft in 2015 € 4,4 miljoen in beslag genomen en kent een incassoresultaat van € 161.873. De effecten van de aanpak van ondermijnende criminaliteit zijn echter lastig uit te drukken in ‘harde cijfers’. Georganiseerde ondermijnende misdaad vindt in de regel in het ‘onzichtbare’ plaats, over de precieze omvang ervan zijn geen betrouwbare cijfers beschikbaar. Schrijft minister Van der Steur in een brief aan de Tweede Kamer. Er zijn wel verschillende signalen dat de aanpak effect sorteert.

Dat kunnen signalen zijn dat prijzen voor hennepstekken zijn gestegen en hardware voor de productie van synthetische drugs lastiger te verkrijgen zijn. Maar ook ongewenste neveneffecten zoals bedreiging en intimidatie, die aantonen dat de integrale aanpak effect heeft.

Het probleem is complexer
Er is sprake van een complex probleem dat ernstiger is en dieper in de samenleving geworteld dan bij de aanvang van de geïntensiveerde aanpak werd vermoed. De intensieve aanpak in Zuid Nederland van de afgelopen jaren heeft dat blootgelegd.

Aanpak verbeteren
De minister geeft toe dat het afpakken van crimineel vermogen verbetering behoeft. De minister heeft met de ketenpartners in Zuid Nederland en de relevante landelijke diensten daarom gevraagd om een vervolgplan en een samenwerkingsovereenkomst voor na 2016 uit te werken. Een voorname bottleneck bleek het niet tijdig kunnen aanleveren van de einddossiers in strafzaken. De oorzaak hiervan is vooral gelegen in de achterstanden en het capaciteitsgebrek bij de Landelijke Faciliteit Ondersteuning Ontmantelen (LFO) en/of het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). Door het achterwege blijven van de deskundigenrapporten kan het einddossier niet gecompleteerd worden. Inmiddels zijn er nadere afspraken gemaakt om de rapporten tijdiger te kunnen ontvangen.

Het daadwerkelijk ontnemen van misdaadgeld vormt een belangrijk onderdeel van de misdaadbestrijding, vooral ook in Zuid-Nederland waar zeer grote drugswinsten worden gemaakt. Van iedere verdachte die in beeld komt, wordt gezocht naar mogelijkheden om onwettig verkregen vermogen te traceren en confisqueren. Daarnaast wordt ook gezocht naar facilitators die het wegsluizen van misdaadgeld helpen organiseren.

Uit onderzoek blijkt dat alleen al in een stad als Tilburg jaarlijks 800 miljoen euro drugsgeld omgaat. Volgens schattingen verdienen criminelen jaarlijks 9,3 miljard euro met drugshandel, wapenhandel en mensenhandel. Daarvan pakt de overheid slechts ongeveer 1,5 procent af.