De schaduwkant van Instagram: ‘Zonder Instagram zou mijn dochter nog leven’

De mentale gezondheid van tieners wordt ernstig geschaad door het gebruik van Instagram. Tieners geven Instagram de schuld van de toename van hun angsten en depressies. 1 op de 5 tieners zegt dat Instagram hen een slechter gevoel geeft over zichzelf. Dat blijkt uit een achtergehouden rapport, dat door een klokkenluider in 2021 werd geopenbaard. In de Zembla-uitzending ‘Instagram: de ongefilterde waarheid’ schijnen Franse journalisten licht op de schaduwkant van de app.

Instagram is al jaren niet meer weg te denken uit het palet aan social media. Maandelijks wordt de app wereldwijd door 1,5 miljard mensen bezocht en iedere dag worden er meer dan 100 miljoen foto’s en video’s gedeeld. De app is bepalend voor onze smaak en ons leven, maar wordt daar vooral zelf beter van.

Van kattenfilmpjes tot vakantiekiekjes, op Instagram worden allerlei foto’s en video’s gedeeld. Maar de ene foto krijgt meer likes dan de andere. Hoe kan dat? Volgens Nicolas Kayser Bril, die het algoritme van Instagram bestudeerde, worden foto’s waarbij mannen en vrouwen in badpakken te zien vaker getoond in de app dan foto’s van bijvoorbeeld landschappen of eten.

Doordat seksueel getinte foto’s met perfect afgetrainde lijven meer aandacht krijgen, zien Instagram-gebruikers dit soort afbeeldingen vaker voorbij komen en worden dit soort lichamen genormaliseerd. “Dit leidt tot veel mentale gezondheidsproblemen waarbij mensen zich niet goed over zichzelf gaan voelen,” zegt Josh Constine, een investeerder in startups in de Zembla-uitzending.

In Miami zijn cosmetische ingrepen hierdoor aan de orde van de dag. Een Brazilian Butt Lift is een van de cosmetische ingrepen die door Instagram erg populair is. Bij deze ingreep wordt vet op plekken waar mensen het niet willen hebben, weggehaald en daarmee worden de billen ‘gelift’.

Dr. Miami, de bijnaam van Michael Salzhauer een plastisch chirurg uit Miami, biedt een heel scala aan ingrepen aan: van buikwandcorrecties, borstimplantaten, liposucties tot borstvergrotingen. Volgens hem komen patiënten met foto’s van Nicki Minaj en Kim Kardashian zijn kliniek binnen, omdat ze eruit willen zien zoals zij.

Het is een goudmijn voor plastische chirurgen als Dr. Miami, die voor billen als Kim Kardashian zo’n 13.000 dollar vraagt. Maar voor patiënten zijn die ingrepen niet zonder risico. De Franse journalisten ontdekken in Zembla dat dubieuze plastisch chirurgen operaties aanbieden voor zeer lage prijzen en daarvoor reclame maken op Instagram.

Een slachtoffer van zo’n dubieuze plastisch chirurg is Danea. Zij overleed aan de gevolgen van haar ingreep. Haar moeder geeft Instagram de schuld. “Mijn dochter was geobsedeerd door Instagram. Ze had het alleen maar over hoe goed de meisjes op Instagram eruit zagen die een Brazilian Butt Lift hadden gedaan. Als social media er niet waren dan zou mijn dochter nog leven”, vertelt Iolany Ferez.

Dat Instagram, inmiddels overgenomen door Facebook, slecht is voor de mentale gezondheid van tieners, blijkt in 2021 toen een voormalig Facebook-medewerker als klokkenluider naar voren trad. Frances Haugen onthulde dat Facebook een schokkend onderzoek naar de mentale gezondheid van tieners door het gebruik van Instagram achterhield. Uit het onderzoek blijkt dat het gebruik van Instagram de mentale gezondheid van tieners ernstig schaadt.

Kijk naar de Zembla-uitzending ‘Instagram – de ongefilterde waarheid’ op donderdag 1 december om 20.25 uur op NPO 2.