‘Deze zestien raskatten kunnen vanaf nu verboden gaan worden’

Raskatten zijn populair en zien er schattig uit, maar volgens dierenartsen zijn het in feite 'mismaakte gedrochten'.  Kale katten, katten met extreem korte poten, dubbel gevouwen oren of een platte snuit zonder neus.  Deze zogeheten designercats krijgen allerlei gezondheidsproblemen en lijden aan chronische pijn door hun afwijkingen.

Katten lijden voor het plezier van de mens

Bambino Sphynx: naaktkat met te korte poten
De Bambino Sphynx is een designercat zonder vacht en snorharen en het dier heeft te korte pootjes. Om dit naakte dier te krijgen, kruisen fokkers de Munchkin met de Sphynx. Munchkin is een kat met dwerggroei en de Sphynx is een naakt kattenras zonder snorharen. 

Door de erfelijke afwijkingen van beide rassen te combineren heeft de Bambino Sphynx meer risico op huidkanker, luchtweginfecties en pijn door hernia's en gewrichtsslijtage. De snorharen die het dier mist zijn essentieel voor communicatie en waarneming. “De fokkers maken deze dieren bij voorbaat gehandicapt”, zegt Frederieke Schouten van Dier & Recht. 

1.  Munchkin/ Minskin (heeft korte poten)
2. Dwelf (naaktkat met korte poten)
3. Elf (naaktkat)
4. Lambkin  (heeft korte poten)
5. Kinkalow  (heeft korte poten)
6. Napoleon Fold (heeft korte poten)
7. Devon Rex-Cornish Rex (heeft afwijkende snorharen)
8. Peterbald (naaktkat)
9. Sphynx (naaktkat)
10. Don Sphynx (naaktkat)
11. Bambino (naaktkat)
12. Bambino Sphynx (naaktkat met korte poten)
13. (Ukrainian) Levkoy (naaktkat)
14. Bambob (naaktkat)
15. Lykoi (deels naakt)
16. SphynxieBob (naaktkat)

Verbod sinds 2014
Het is al sinds 2014 verboden om gezelschapsdieren te fokken als dit hun welzijn en gezondheid benadeelt. Dier & Recht: “Toch werd er nooit een boete uitgedeeld en konden fokkers ongestraft doorgaan met het fokken van ongezonde katten.” De reden: in een rechtszaal is het moeilijk om zonder wetenschappelijke onderbouwing aan te tonen dat een bepaald ras gefokt is op een manier die het welzijn van het dier aantast. 

De minister liet de Universiteit Utrecht daarom wetenschappelijk onderzoek doen en duidelijke criteria opstellen, zodat de NVWA wel kan handhaven. Het onderzoek richtte zich enkel op de naaktkat Bambino Sphynx. De onderzoekers spreken van "mutantenfokkerij, waarbij bewust geselecteerd wordt op schadelijke erfelijke kenmerken".

Waarom de NVWA nu wel kan gaan handhaven
Met het werk van de universiteit in handen kan de NVWA nu wel ingrijpen bij fokkers van de Bambino Sphynx. “We zijn superblij dat deze uitspraak er was en de waarschuwing is gekomen. Er lijkt langzaam een  kentering te komen”, zegt Schouten. Bovendien denkt Dier & Recht dat de criteria die de Universiteit Utrecht heeft opgesteld ruimte bieden om ook bij fokkers van andere rassen in te grijpen. Schouten: “We mogen het breder lezen. Naaktkatten zoals de Sphynx, katten zonder snorharen en katten met te korte poten en andere kraakbeenafwijkingen vallen allemaal onder de omschrijving ‘mutantenfokkerij’.”

Dier & Recht heeft een lijst opgesteld van zestien kattensoorten, waarvan zij denkt dat deze op basis van de criteria van de universiteit, nu ook verboden kunnen gaan worden. De dierenrechtenorganisatie heeft intussen meerdere meldingen gedaan bij  de NVWA. Dat bevestigt de autoriteit ook: "Er liggen meer verzoeken om handhaving, niet alleen voor deze katten maar ook voor andere. We nemen elke melding serieus."

Lijst met afwijkingen
Na jarenlange campagnes en acties is Dier & Recht blij dat er nu serieuze stappen zijn gezet. “Maar het kan ook zijn dat het probleem voor probleem aangepakt moet worden.” Daarmee bedoelt Schouten dat er voor andere rassen nieuw universitair onderzoek moet komen en de NVWA daarop moet wachten voordat ze kan handhaven. “Eigenlijk zou je een duidelijke lijst willen hebben van dingen die ongezond zijn voor dieren. Eigenschappen zoals kaalheid, te korte poten en een te korte snuit, zodat de NVWA met de lijst in handen kan gaan handhaven.” 

De eigenares van de Gendtse cattery die door de NVWA is gewaarschuwd, heeft inmiddels op Facebook laten weten dat ze haar katten intussen heeft gesteriliseerd.

Honden
Bij honden speelt hetzelfde probleem als bij raskatten. Ook rashondenfokkers doen er alles aan om aan het gewenste schoonheidsideaal van de rashond te voldoen. Er lopen honden rond met te platte snuiten, te kleine schedels, uitpuilende ogen, doorgezakte heupen en tal van andere erfelijke aandoeningen, waar de dieren mee geboren worden en waar ze de rest van hun leven ernstig last van hebben. Zembla maakte daar in 2010 de uitzending ‘Het einde van de rashond’ over.