‘Docenten op middelbare scholen zijn slaafs’

Flipping The Classroom: thuis instructie, op school aan de slag met huiswerk
Evers klinkt overtuigd: "Uit internationaal onderzoek blijkt dat docenten in Nederland absurd veel uren draaien. Het systeem is rigide. Er is geen ruimte om elkaar onderling te versterken, te inspireren. Er is geen tijd om eens over je vak na te denken. Als je toch dag in dag uit veel te hard werkt, wordt gedwongen om allerlei papierwerk in te vullen, continue wordt afgerekend op cijfers, terwijl je nauwelijks zeggenschap hebt over de inhoud van je eigen vak, dan kom je toch in opstand? Dat pik je toch niet? Dan gooi je toch het systeem een week plat? Als je dit tegen docenten zegt, dan beginnen ze over hun grote verantwoordelijkheidsgevoel, en dat ze de kinderen niet willen laten zitten. Dat zal allemaal wel. Het is gewoon een vorm van vrijwillige slavernij. Als iets wilt veranderen, dan zul je zelf een begin moeten maken.’’

Nog geen jaar voor de klas
Dat laatste is overigens precies wat zijn eigen leerlingen op Unic, (zijn middelbare school in Utrecht) hem een jaar of vijf geleden voorhielden. ‘Je hebt toch zoveel mooie ideeën? Doe er dan wat mee.’ ,,Zo is het echt gegaan. Ik stond nog geen jaar voor de klas. Unic is nota bene een vernieuwingsschool. En ik dacht: ‘als ze hier al die goede ideeën er niet, of met moeite doorkrijgen, hoe moet het dan ergens anders zijn?’. Mijn leerlingen hadden helemaal gelijk. Door hen ben ik met collega’s binnen en buiten mijn school gaan praten, maar ook met politici.’’

‘Ouders en docenten moeten weer kunnen meepraten over onderwijs’
In René Kneyber vindt Evers een gelijkgestemde. Samen schrijven ze het boek ‘Het Alternatief’, over de afrekencultuur binnen het onderwijs, en vooral ook over hun ideeën om tot een nieuw systeem te komen, een systeem dat past bij de huidige tijd, en de toekomst. Er is inmiddels ook een verder uitgewerkte versie in het Engels: ‘Flip the System’. Er komen ook lokale versies, onder andere in: Groot-Brittannië, Zweden en Turkije. Evers reist de hele wereld over om te vertellen over zijn visie op onderwijs, en om ideeën te verzamelen over hoe je op een andere manier het onderwijs kunt vormgeven. ,,Canada, Singapore. Overal gebeuren goede dingen. Daar kun je ook hier in Nederland iets mee’’, zegt hij.

‘Flipping The Classroom’.
Het idee waar Evers bekend mee is geworden is: ‘Flipping The Classroom’. Simpel gezegd: docenten maken zelf lessen, zetten deze filmpjes op hun eigen You Tube-kanaal. De leerlingen kunnen zo thuis, in hun eigen tempo, op hun ideale moment de instructie volgen om daarna voorbereid naar school te komen. Daar, in de klas gaat de leerling verder met opdrachten, en heeft de docent tijd voor de individuele leerling. Een omgekeerde aanpak dus. ,,Flipping The Classroom is een manier om anders met lesgeven en kennis om te gaan. Het vraagt wel wat van docenten, maar ik vind het leuk om zo te werken, de leerlingen pakken het goed op, het past in deze tijd. Het schept enorm veel mogelijkheden.’’ Zo kan Evers ook bestaande historische filmpjes aan zijn eigen les op You Tube hangen. Of een quiz maken over een bepaald onderwerp.

‘Er hangt verandering in de lucht’
Niet dat Flipping The Classroom de grote doorbraak is in onderwijsland is. Evers: ,,Nee, zo moet je dat niet zien. Om echt fundamenteel iets te veranderen is veel meer nodig. Vooral op politiek niveau. Daar moet de wetgeving worden aangepast, daar moet de mogelijk worden gemaakt dat docenten en ouders weer echt kunnen meepraten over het onderwijs. Dat was tot voor kort allemaal heel slecht geregeld. Er is nu qua wetgeving meer ruimte, maar ook qua tijd en financieel moet ruimte worden gemaakt. Alleen dan kunnen docenten weer echt met hun vak aan de slag, dingen uitproberen. Als er dus geld is vanuit het rijk voor onderwijs dan moet dat niet naar de schoolbesturen gaan, maar naar de docenten.’’

Blijf niet in het oude hangen
Nog nooit was Evers zo hoopvol gestemd als nu. ,,Drie, vier jaar geleden had ik niet durven hopen dat er zoveel mensen op zo veel plekken in Nederland met onderwijsvernieuwing bezig zijn. Er zijn schitterende voorbeelden. Dat betekent dat er verandering in de lucht zit. Het kan misschien nog wel jaren duren voordat het hele systeem is omgebogen, maar dat het gaat gebeuren, is zeker. Tot een paar jaar geleden werd vanuit de overheid zo ontzettend strikt vastgehouden aan die 1040 lesuren die leerlingen moesten krijgen. Ik denk dat dat een nekslag is geweest voor veel docenten. Ze konden geen kant meer op. Nu is er ruimte om deze regel op z’n minst anders te interpreteren. Ik zeg tegen docenten: pak ruimte dan! Ga er mee aan de slag. Blijf niet in het oude hangen.’’