Het is crisis en dat is vooral voelbaar als je moet leven op of onder bijstandsniveau zoals ruim 10.000 gezinnen in Tilburg dat doen. En alsof ze het nog niet moeilijk genoeg hebben, wordt er ook nog eens flink op ze bezuinigd. Ze verliezen hun gesubsidieerde baan, hun uitkering of de hulp die ze nodig hebben bij de opvoeding van de kinderen. De regering denkt dat als je deze gezinnen minder geld geeft, ze vanzelf wel weer aan het werk gaan. ‘ZEMBLA’ laat zien dat het helaas zo simpel niet is.
20 euro per week voor boodschappen
Brenda en Karel behoren tot de Tilburgse onderklasse. Brenda krijgt van de bewindvoerder iedere week 20 euro om boodschappen van te doen. Tot voor kort kreeg ze schoenen en kleding voor haar kinderen mee uit de kringloopwinkel waar ze werkte. Maar haar baan wordt per 1 januari wegbezuinigd, dus dan heeft ze er weer een nieuwe zorg bij. De kinderen Jayno en Nicky weten maar al te goed hoe het thuis zit met de financiën. Dochter Nicky kreeg voor haar verjaardag 15 euro van een kennis maar moest het geld afgeven aan haar ouders. Nicky is overigens vol begrip: “Ze moeten er voor ons eten van kopen”. Een ander pijnlijk punt is het zwemdiploma. Nicky heeft geen diploma’s want ze is nooit op zwemles geweest, omdat haar ouders het niet kunnen betalen. Haar broertje Jayno heeft geluk. Hij heeft wel zijn A want op zijn school is het schoolzwemmen nog niet wegbezuinigd.
Hulp wegbezuinigd
In Tilburg Noord woont Tonnie van Mook, alleenstaande moeder met vier jonge kinderen. Een van de kinderen heeft ernstige gedragsproblemen en daarom komt gezinscoach Frank dagelijks een paar uur helpen bij de opvoeding. Helaas kan Tonnie binnenkort geen beroep meer doen op Frank, omdat ook dit soort hulp wordt wegbezuinigd. Om te eten gaat Tonnie iedere vrijdag naar de voedselbank.
Patat van de voedselbank
De voedselbank ontvangt gratis het overschot van lokale producenten en winkels, waarvan de uiterste verkoopdatum is verstreken. Het aanbod is wel een beetje eenzijdig. Meestal zijn het vooral frites en frikadellen, aangevuld met een klein beetje groente en fruit. Maar Tonnie is er blij mee. Haar financiële problemen verergerden toen ze, zoals ze zelf zegt ‘de fout inging’ met het toelaten van een wietplantage op zolder. Er werden haar gouden bergen beloofd door een slimme handelaar die goed wist hoe hard Tonnie de winst nodig had. Helaas kwam de politie er achter en werd ze door de rechter veroordeeld tot een boete van 7.000 euro. Door die boete is haar huishoudbudget nu gereduceerd tot 90 euro per week.
Gezinstoets
De Tilburgse wethouder Jan Hamming van Sociale Zaken verdiept zich in de armoedeproblematiek van zijn gemeente en organiseert daarom gesprekken met minima. Daar treft hij de 25-jarige doofstomme Kelly die flink moet inleveren omdat haar uitkering volgend jaar komt te vervallen vanwege de zogeheten ‘gezinstoets’. Gezinsleden die een uitkering ontvangen, verliezen die als er een ander lid van het gezin al een uitkering of inkomen ontvangt. Veel gehandicapte jongeren verliezen daardoor hun financiële onafhankelijkheid.
Wethouder Hamming doet zijn best de problemen op te lossen, maar heeft te maken met de landelijke politiek die de gemeente Tilburg 50 miljoen minder geeft voor uitkeringen en armoedebestrijding. Door deze maatregel kampen veel meer gemeenten met forse tekorten op hun bijstandsbegroting.