Grapperhaus wil seks tijdens ‘freeze-reactie’ strafbaar stellen

Lees hier de hele Kamerbrief

Momenteel is seks pas strafbaar als het slachtoffer duidelijk aan de ander heeft laten merken dat zij het niet wilde. De verdachte kan pas worden veroordeeld, als bewezen kan worden dat de ander zich heeft verzet. Dat terwijl de zogenoemde freeze-reactie de meest voorkomende natuurlijke reactie is bij acute slachtoffers van seksueel geweld. Dat vertelde psycholoog Iva Bicanic eerder in  de ZEMBLA-uitzending 'Verstijfd van angst'.

In zijn brief schrijft Grapperhaus dat seks van twee kanten vrijwillig hoort te zijn. Anders wordt het strafbaar. Oók als het slachtoffer niet protesteerde, maar de verdachte uit de omstandigheden had kunnen afleiden dat zij niet wilde. Zo schrijft de minister dat “normaal slachtoffergedrag is dat een lichaam als het ware kan ‘bevriezen’. (…) Het is in deze fysieke toestand van verstijving eenvoudigweg niet mogelijk zich te uiten en/of fysiek verzet te bieden.”

Zonder het te weten
Het kan met de nieuwe wet dus voorkomen dat een dader gestraft wordt voor seks tegen iemands wil, zonder dat hij dat doorhad. Daarover schrijft de minister: “Dat achten wij niet onverantwoord omdat degene die het (verdergaande) seksuele contact aangaat hieraan kan ontkomen door oplettend te zijn en na te gaan bij de ander of er geen ongewild contact plaatsvindt.” De minister vindt het belangrijker om te voorkomen dat iemand slachtoffer wordt van seksueel geweld.

Doorvragen
De introductie van deze nieuwe zedenwet gepaard gaan met voorlichting over seksuele grenzen. Als iemand voorafgaand aan de seks een “weifelende, wisselende of licht afhoudende houding inneemt,” heeft de ander straks de plicht om te onderzoeken of zij wel echt wil. Dat geldt ook als iemand verstijft en “stopt met meedoen.”

Ongewenste aanrakingen kunnen straks een straf van maximaal vier jaar opleveren. Voor “seksueel binnendringen” geldt straks maximaal zes jaar.

Debat
Eind 2019 komt Grapperhaus met een concreet wetsvoorstel. Voor die tijd wil hij nog over zijn ideeën in debat met de Kamer. In ZEMBLA kondigde hij aan dat dat nog voor de zomer moet gebeuren.

Publieke ruimte
In de brief gaat Grapperhaus ook in op seksuele intimidatie in de openbare ruimte, zoals op straat of online. Het plotseling en ongevraagd betasten van een ander kan bestraft worden met maximaal zes maanden cel. Ongewenste, seksueel getinte opmerkingen op straat of online kan straks leiden tot maximaal drie maanden.

Verdrag van Istanbul
In 2012 tekende Nederland het Verdrag van Istanbul. Daarin spraken landen af dat onvrijwillige seks strafbaar moet zijn, en niet alleen als het slachtoffer protesteert. Volgens de minister is de nieuwe wetgeving in lijn met het Verdrag.

Bekijk ook ons beeldverhaal op Instagram: 

Een bericht gedeeld door ZEMBLA (@zembla_bnnvara) op 28 Mrt 2019 om 5:13 (PDT)