Het importhuwelijk

De regering wil verbieden dat buitenlanders die hier tijdelijk zijn een huwelijkspartner naar Nederland halen. Dat geldt niet voor Turkse en Marokkaanse jongeren die in Nederland zijn opgegroeid en meestal een Nederlands paspoort hebben. Veel van deze jongeren kiezen voor een partner uit het land van hun ouders. Zembla onderzocht de achtergronden.

Het idee ontstond afgelopen zomer, toen Zembla in Lelystad een programma opnam over schuldsanering. Op de bank van een nieuwbouwwoning zat een moderne jongen van 25 jaar. Geboren in Turkije, maar opgegroeid in Zwijndrecht en op het oog volledig geintegreerd. Hij sprak perfect Nederlands, was eigentijds gekleed en vertelde openhartig over zijn schulden die waren ontstaan omdat hij veel geld naar de familie in Turkije stuurde.

Hoekje
Toen de camera weer was opgeborgen kwam een jonge vrouw naar beneden. Ze ging schuw in een hoekje zitten met een baby op haar arm. Ze droeg een hoofddoek en was ook verder gekleed als een traditionele vrouw. Een gesprek was niet mogelijk, ze sprak uitsluitend Turks. Toen we voorstelden haar via een tolk toch wat te vragen gaf de jongen resoluut antwoord. Zijn vrouw hield niet van televisie. Om ons te overtuigen dat hier sprake was van democratische besluitvorming vroeg hij het haar in het Turks en toen ze licht met het hoofd schudde was het onderwerp afgedaan.

Hoe vaak komt het voor dat hier opgegroeide Turkse en Marokkaanse jongeren trouwen met iemand uit het land van herkomst? Die vraag wordt heel exact beantwoord in een nieuw onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) dat Zembla op 14 december naar buiten brengt.

In elk geval is het aantal veel hoger dan de Haagse beleidsmakers hadden verwacht. Erna Hooghiemstra van het SCP: "We hadden gedacht dat jongeren die hier zijn opgegroeid ook gaan trouwen met andere allochtone jongeren die ze in Nederland tegenkomen. Maar tot onze verbazing kiezen de meeste jongeren voor een partner uit het land van hun ouders, een land dat zijzelf vaak nauwelijks kennen, hoogstens van een paar weken zomervakantie."

Traditioneel
De keuze voor partners uit het land van herkomst geldt voor jongens en meisjes. Hooghiemstra: "Veel jongens kiezen voor een traditionele vrouw, ze willen hetzelfde huwelijk als hun ouders. Ze zijn niet zo gecharmeerd van de meisjes in Nederland, ook niet van de allochtone meisjes, omdat die in hun ogen te verwesterd zijn."

Zembla interviewde Fouad, televisiejournalist in Nederland, afkomstig uit Marokko. Afgelopen zomer trouwde hij met een meisje in Tanger. Een jaar eerder had hij een blind-date met haar en na een uur wist hij dat zij de ware was. Hij had al veel vriendinnen in Nederland gehad, maar de ware niet ontmoet. Nu zit de ware op de bank in Hoofddorp, waar het leven moeilijker is dan ze in Marokko had gedacht. Een mooie vrouw, die van haar man niet met een hoofddoek hoeft te lopen, eigen beslissingen mag nemen, maar wel weet wat haar rol in het huwelijk is.

Introvert
Fouad: "Mijn ideale vrouw is een vrouw als mijn moeder. Een introverte vrouw, die er op de eerste plaats is voor haar gezin. Zo'n vrouw kon ik niet vinden in Nederland. Misschien waren ze er wel , maar ik wist niet waar ik ze kon vinden. Je ziet wel Marokkaanse meisjes in discotheken en cafe's, maar dat zijn niet het soort vrouwen met wie ik trouwen wil."

De jongens kiezen meestal zelf. Dat geldt niet voor veel Turkse en Marokkaanse meisjes in Nederland die trouwen met een jongen uit het land van hun ouders. Hun partner is vaak al in een vroeg stadium door hun ouders uitgekozen. Uithuwelijken heet het officieel niet meer, maar de druk is groot. Er is in het land van herkomst altijd wel een verre neef, of een buurtgenoot die graag in Nederland wil wonen. En dan is een huwelijk met een vrouw in Nederland de enige manier. Meisjes vinden het belangrijk om geen conflict te krijgen met hun ouders en laten zich overhalen. Bovendien is er weinig keus. Een Nederlandse partner is taboe en de Turkse en Marokkaanse jongens in Nederland staan niet hoog aangeschreven.

De importhuwelijken gaan vaak fout. Vooral de huwelijken met importmannen.
Erna Hooghiemstra van het SCP: "De partners uit Turkije en Marokko spreken de taal niet en hebben hier een grote achterstand vergeleken bij hun vrouw. Ze kunnen vaak geen baan vinden. Ze hebben mooie idealen over Nederland, maar raken gefrustreerd omdat alles anders is dan verwacht."

Mishandeld
We hebben veel trieste verhalen gehoord: vrouwen die naar opvanghuizen vluchten omdat ze mishandeld en vernederd worden. Die door hun familie worden verstoten omdat ze hun man verlaten. Die bijna geen toekomst hebben omdat ze als gescheiden vrouw in de Turkse en Marokkaanse cultuur geen positie hebben.

Sevki wil praten. Ze is 26 jaar, geboren en getogen in Nederland, twee keer gescheiden en heeft uit beide huwelijken een kind. Haar eerst huwelijk was haar eigen keus: Een Turkse jongen uit Nederland. Haar ouders sputterden tegen, maar Sevki zette door. Het huwelijk was geen succes. Zij werkte overdag als ambtenaar bij de gemeente en hij jaagde gokkend en drinkend het geld er door.

Toen haar zoontje twee was verliet Sevki haar man. Kort na de echtscheiding was uitgesproken trouwde ze met een jongen uit Turkije. Ze kende hem niet, maar haar ouders wel en, zegt ze, na de eerste mislukking kon ik geen nee meer zeggen.

Nachtmerrie
Het huwelijk was een grote nachtmerrie, Sevki had al snel spijt dat ze bij haar gokverslaafde ex was vertrokken. De nieuwe man brengt en haalt haar van haar werk en geeft haar verder huisarrest. Contact met vriendinnen is verboden. Als ze Nederlands spreekt met haar zoon worden moeder en kind afgerost. Als ze uiteindelijk zegt dat ze weg wil wordt ze eerst in elkaar geslagen en daarna verkracht. Sevki: "Voor een verblijfsvergunning in Nederland moet je drie jaar getrouwd zijn en die tijd was nog niet voorbij. Later bleek dat hij een kind wilde omdat hij via een omgangsregeling verlenging van zijn verblijfsvergunning kon vragen."

Ze heeft nu een baby van vier maanden. Het verzoek van haar ex om een omgangsregeling ligt bij de rechter. Sevki wil meedoen aan Zembla om de Turkse meisjes in Nederland te waarschuwen. Maar een dag voor het interview laat ze weten dat de politie haar verbiedt mee te doen. "Ik heb nu bescherming van politie en justitie en die geven ze niet meer als ik mijn verhaal op televisie vertel."