Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek
Nederlander leeft korter door vieze lucht, Milieudefensie stapt naar rechter
23-08-2017
• leestijd 3 minuten
•
102 keer bekeken
• 
Gezonde lucht is een mensenrecht. Nederland voldoet niet aan de Europese richtlijnen voor de luchtkwaliteit, dus schendt de Staat dat mensenrecht. Dat is de mening van de Milieudefensie, een vereniging die zich inzet voor onder andere schonere lucht in Nederland. Vorig jaar spande de actiegroep een zaak aan tegen de Staat om schone lucht af te dwingen. Die zaak komt in november dit jaar voor, maar dat is niet snel genoeg vindt de actiegroep en dus spande ze ook een kort geding aan dat vandaag diende.
Wat is er mis met de luchtkwaliteit in Nederland?
Hoewel de luchtkwaliteit in Nederland de afgelopen jaren op veel plaatsen is verbeterd, is de lucht op verschillende plekken vuiler dan mag van de Europese Unie. Op 99 van de 320.000 meetpunten wordt de norm voor stikstof overschreden en op 54 punten is er te veel fijnstof in de lucht. Omgerekend zouden 2650 mensen daar last van hebben, aldus de staat.
Hoewel de luchtkwaliteit in Nederland de afgelopen jaren op veel plaatsen is verbeterd, is de lucht op verschillende plekken vuiler dan mag van de Europese Unie. Op 99 van de 320.000 meetpunten wordt de norm voor stikstof overschreden en op 54 punten is er te veel fijnstof in de lucht. Omgerekend zouden 2650 mensen daar last van hebben, aldus de staat.
Slecht voor de gezondheid
Die vervuilde lucht is slecht voor de gezondheid. Mensen leven gemiddeld dertien maanden korter als in vervuilde lucht. Uit onderzoek blijkt dat fijnstof onder andere longkanker kan veroorzaken, óók als de uitstoot van schadelijke stoffen onder de Europese norm blijft.
Die vervuilde lucht is slecht voor de gezondheid. Mensen leven gemiddeld dertien maanden korter als in vervuilde lucht. Uit onderzoek blijkt dat fijnstof onder andere longkanker kan veroorzaken, óók als de uitstoot van schadelijke stoffen onder de Europese norm blijft.
Kijk: ‘Geen vuiltje aan de lucht’
Rotterdam, Den Haag en Amsterdam
Daarom moet Nederland minimaal zorgen dat we niet meer uitlaatgassen uitstoten dan de Europese normen, zegt Milieudefensie. Daarvoor gebruikt ze ook de boodschap van de Europese Commissie die Nederland de luchtkwaliteit in Nederland eerder dit jaar zorgwekkend noemde. Rotterdam, Den Haag en Amsterdam staan zelfs in de top twaalf meest vervuilde stedelijke gebieden van Europa. Om gezondheidsproblemen te voorkomen moet Nederland van de Europese Commissie maatregelen nemen om aan de gestelde normen te voldoen.
Daarom moet Nederland minimaal zorgen dat we niet meer uitlaatgassen uitstoten dan de Europese normen, zegt Milieudefensie. Daarvoor gebruikt ze ook de boodschap van de Europese Commissie die Nederland de luchtkwaliteit in Nederland eerder dit jaar zorgwekkend noemde. Rotterdam, Den Haag en Amsterdam staan zelfs in de top twaalf meest vervuilde stedelijke gebieden van Europa. Om gezondheidsproblemen te voorkomen moet Nederland van de Europese Commissie maatregelen nemen om aan de gestelde normen te voldoen.
Van den Biesen: Staat blijft maar zeggen hoe goed ze bezig is maar gezonde lucht is geen beleid, maar een verplichting
#rechtopgezondelucht
Maximum snelheid terug naar 100 km per uur
Een van de maatregelen die Nederland is volgens Milieudefensie het terugdraaien van de maximum snelheid. Die werd in 2016 op nog meer plaatsen verhoogd van 100 naar 130 km per uur.
Een van de maatregelen die Nederland is volgens Milieudefensie het terugdraaien van de maximum snelheid. Die werd in 2016 op nog meer plaatsen verhoogd van 100 naar 130 km per uur.
Uit onderzoek van Milieudefensie blijkt dat de snelheidsverhoging van 100 naar 130 km per uur leidt tot veel meer schadelijke uitlaatgassen: 46 procent meer uitstoot van stikstofdioxide, negen procent meer uitstoot van fijnstof en 44 procent meer uitstoot van stikstofoxide.
Lokale overheden
Ook vindt de actiegroep dat lokale overheden sneller actie moeten nemen. De landsadvocaat noemt het echter ‘zeer ingewikkeld’ om overal binnen de normen te blijven. Ook zouden de hoge kosten negatieve gevolgen hebben voor de economie.
Ook vindt de actiegroep dat lokale overheden sneller actie moeten nemen. De landsadvocaat noemt het echter ‘zeer ingewikkeld’ om overal binnen de normen te blijven. Ook zouden de hoge kosten negatieve gevolgen hebben voor de economie.
Kans op gelijk vrij groot
In Trouw schat hoogleraar omgevingsrecht Chris Backes de kans vrij groot dat de rechter Milieudefensie gelijk gaat geven. Wat de economische en financiële bezwaren ook zijn, Nederland is nu eenmaal verplicht zich aan de Europese normen te houden. Doet ze dat niet, dan is ze in overtreding, aldus de hoogleraar.
In Trouw schat hoogleraar omgevingsrecht Chris Backes de kans vrij groot dat de rechter Milieudefensie gelijk gaat geven. Wat de economische en financiële bezwaren ook zijn, Nederland is nu eenmaal verplicht zich aan de Europese normen te houden. Doet ze dat niet, dan is ze in overtreding, aldus de hoogleraar.
De eis van Europa
Hoe zit het met de richtlijnen die Europa heeft vastgesteld voor de luchtkwaliteit? Van Europa mag Nederland niet meer dan 40 microgram fijnstof per kubieke meter (μg/m³) uitstoten. De Wereld Gezondheidsorganisatie adviseert zelfs nog minder fijnstof om een gezonde leefomgeving te garanderen: twintig μg/m³. Dat is dus de helft van de EU-norm. Ook als de EU-normen worden gehaald, is de lucht in Nederland op veel locaties nog niet gezond, gezien het advies van de WHO.
Hoe zit het met de richtlijnen die Europa heeft vastgesteld voor de luchtkwaliteit? Van Europa mag Nederland niet meer dan 40 microgram fijnstof per kubieke meter (μg/m³) uitstoten. De Wereld Gezondheidsorganisatie adviseert zelfs nog minder fijnstof om een gezonde leefomgeving te garanderen: twintig μg/m³. Dat is dus de helft van de EU-norm. Ook als de EU-normen worden gehaald, is de lucht in Nederland op veel locaties nog niet gezond, gezien het advies van de WHO.
De uitspraak van het kort geding tegen de Staat is op 7 september.
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.
