Leven op de Veluwe met uitsterven bedreigd door stikstofvervuiling

Het gaat dramatisch met de Veluwe zeggen verschillende wetenschappers tegen Nu.nl. Veel eikenbos is in slechte staat en unieke planten en insecten dreigen uit te sterven. De oorzaak is decennialange stikstofvervuiling door landbouwgebieden in de omgeving.

Het leven verdwijnt steeds meer uit de Veluwe. Er zijn minder insecten, vogels en roofvogels, constateren wetenschappers als bodemecoloog Wim van der Putten en plantenautoriteit Joop Schaminée.

Stikstof veroorzaakt op de Veluwe twee soorten natuurschade zeggen deskundigen tegen Nu.nl, namelijk vermesting en verzuring van de bodem. Hierdoor zijn verschillende plantensoorten al verdwenen uit de Veluwe."In de zwaarst getroffen delen van de Hoge Veluwe is meer dan 90 procent van de eiken afgestorven”, zegt bosecoloog Jan den Ouden van Wageningen Universiteit.

Het blad van de eiken die er nog staan zit vol met stikstof, maar bevat te weinig fosfor, calcium, kalium en magnesium. Dat heeft grote gevolgen voor bijvoorbeeld huisjesslakken die eikenblad eten en door het calciumgebrek geen slakkenhuis meer kunnen bouwen.

Mezen die de slakken eten, leggen door het kalkgebrek hele broze eieren. Veel jongen worden daardoor niet geboren. De mezenjongen die wel uit het ei komen, zijn vaak ernstig verzwakt waardoor ze in hun nest hun pootjes breken, schrijft Nu.nl.

De enige oplossing om het bijzondere natuurgebied te redden is volgens de wetenschappers om de stikstofvervuiling drastisch terug te brengen. Pas als de stikstofuitstoot onder een grens komt die het natuurgebied zelf kan verwerken, is herstel mogelijk.

Naast het terugbrengen van de stikstofuitstoot zijn er goede aanvullende maatregelen denkbaar. Zo zou het schelen om greppels en kunstmatige beken dicht te gooien en natuurlijke beken te herstellen, zegt Juul Limpens van Wageningen Universiteit tegen Nu.nl. Ook pleiten de wetenschappers voor een diverser bos door verschillende boomsoorten aan te planten.

De bodem raakt uitgeput door overmatig gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen. De veestapel is verantwoordelijk voor een gigantische uitstoot van broeikasgassen, fijnstof en stikstof, wat volgens tal van onderzoeken leidt tot opwarming van de aarde en een alarmerende afname van de biodiversiteit. Zembla deed in meerdere uitzendingen onderzoek naar de uitgeputte bodem.