Ministerie weigert documenten subsidie koning te verstrekken aan Faunabescherming

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft stichting De Faunabescherming ‘kennelijk niet-ontvankelijk’ verklaard in hun bezwaarprocedure tegen de subsidieverlening aan de koning voor Kroondomein Het Loo. Volgens het ministerie heeft De Faunabescherming geen recht om de onderliggende stukken in te zien, omdat zij geen belanghebbende zijn. De Faunabescherming stapt nu naar de rechter om toch inzage te krijgen in de documenten waarin staat op welke grond de koning vrijgesteld is van belangrijke subsidievoorwaarden. “Het is een heel kinderachtig middel om tijd te rekken”, zegt Niko Koffeman, voorzitter van De Faunabescherming. 

Volgens Koffeman is De Faunabescherming wel degelijk belanghebbende. “Wij houden ons bezig met een wetenschappelijk verantwoord faunabeleid, maar ook met de besteding van het natuurbudget. En als het budget ‘kennelijk’ in strijd met de regels is dan gaan wij daartegen in beroep bij de rechter.” 

Eigendom van de staat
De Faunabescherming startte na de Zembla-uitzending “Koninklijke constructies” een bezwaarprocedure tegen de subsidieverlening aan de koning. Het Veluwse natuurgebied wordt beheerd door de koning maar is eigendom van de staat. De koning krijgt daar subsidie voor, net als alle andere particuliere beheerders van natuurgebieden. 

In mei dit jaar oordelen vooraanstaande juristen in de Zembla-uitzending 'Koninklijke constructies' dat de 4,7 miljoen euro die de koning krijgt voor het beheer van het Kroondomein, onrechtmatig is verleend. Uit de beschikking blijkt namelijk dat de overheid zonder enige onderbouwing de koning vrijstelt van belangrijke subsidievoorwaarden. Dit is volgens experts in strijd met de wet.

Door de vrijstelling mag de koning een gebied van 7200 hectare, oftewel zo'n driekwart van het hele natuurgebied, drie maanden per jaar voor het publiek sluiten. Voor andere subsidieontvangers geldt dat ze het terrein minstens 358 dagen per jaar moeten openstellen voor het publiek. Slechts 1 hectare mag worden aangehouden voor privégebruik. De openstellingseis is bedoeld om de belastingbetaler te laten meegenieten van het gesubsidieerde natuurgebied.   

Lees ook: Kroondomein Het Loo gaat weer maandenlang dicht

Professor Wim Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht van de Universiteit Leiden liet eerder aan Zembla weten dat een bezwaarprocedure tegen de subsidie kansrijk is: “Als het bij de rechter komt, dan denk ik dat hij er gehakt van gaat maken.”

Ook Niko Koffeman denkt dat ze veel kans maken. “Het gaat alleen langer duren, want nu moeten we eerst naar de rechter om wél ontvankelijk verklaard te worden en vervolgens kan de zaak pas inhoudelijk behandeld worden bij de rechter.”

Debat begroting koning 
Woensdag wordt in de Tweede Kamer de begroting van de koning besproken. PvdD-Kamerlid Frank Wassenberg wil ook de stukken inzien en gaat een motie indienen. “Er is alleen maar mist in dit dossier. Ik wil dat de stukken openbaar worden.” Wassenberg wil precies weten waarom er een uitzondering is gemaakt voor de koning.  “Andere Nederlanders kunnen dit niet. Dus klopt het allemaal wel en is hier geen sprake van gelegenheidswetgeving?”  

Lees ook: Documenten rond subsidie aan koning niet geleverd, overheid in gebreke gesteld
 
Daarnaast wil Wassenberg duidelijkheid over de nieuwe subsidieperiode, die eind 2021 begint. “Over ruim een jaar is de oude subsidieregeling afgelopen, dus ik wil weten hoe het zit met een nieuwe aanvraag en hoe de minister de wens van de Tweede Kamer gaat uitvoeren. Een meerderheid van de Kamer wil (motie 6 november 2018) dat het Kroondomein het hele jaar open is.” 

Overigens heeft minister Ollongren van Binnenlandse Zaken eind september in een Kamerbrief laten weten dat in het kader van de ministeriële verantwoordelijkheid Kamerleden recht hebben op elk document waarop burgers volgens de Wet openbaarheid van Bestuur (Wob) recht op hebben. Volgens Wassenberg wordt de positie van de Kamer door deze brief verstevigd en moeten Kamerleden dus ook toegang kunnen krijgen tot de documenten over de subsidiebeschikking.. "Maar de vraag is uiteraard of de minister-president de brief betekenis wil geven. Of dat het alleen bij mooie woorden blijft." 

Het ministerie van LNV laat weten inhoudelijk op de vragen van Zembla te reageren nadat de lopende bezwarenprocedure is afgerond en de Tweede Kamer is geïnformeerd.

Lees hier de brief van LNV aan De Faunabescherming: