Opnieuw snoeihard rapport over de falende aanpak van milieucriminaliteit

Het dreigingsbeeld is opgesteld in opdracht van de Strategische Milieukamer. Daarin zitten onder meer topbestuurders van politie en Justitie, diverse inspectiediensten en omgevingsdiensten. De voorzitter is Guus Schram, de hoofdofficier van het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie.

De tijd dringt, vindt Schram: “Er is niet alleen meer capaciteit nodig, maar ook een andere aansturing en meer gevonden slagkracht voor een effectieve strafrechtelijke  aanpak. Dit dreigingsbeeld laat zien dat serieuze inzet op lange termijn milieudoelstellingen ook vraagt om blijvende aandacht voor milieucriminaliteit.”

In het rapport worden negen vormen van milieucriminaliteit beschreven: mestfraude, illegale handel in en gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, afvalcriminaliteit en gesjoemel met bodem- en grondstromen. Alle vormgen van milieucriminaliteit vormen een serieuze dreiging voor de bodem- en waterkwaliteit en daarmee onze volksgezondheid. Hierover heeft Zembla meerdere uitzendingen gemaakt, die ook in het rapport genoemd staan:

De sombere conclusie van het rapport is dat het ongelooflijk lucratief is om je niet aan de regels te houden. Soms komt het omdat de regelgeving ingewikkeld is, en er dus voor bedrijven heel veel mogelijkheden zijn om niet aan de regels te voldoen, en zo wat geld te besparen. Soms valt er gewoon heel erg veel geld te verdienen: de marges bij illegale gewasbeschermingsmiddelen kunnen bijvoorbeeld oplopen tot 500 procent.

Daarbij is de pakkans klein. De criminele handelingen wordt vaak gecombineerd met legale handelingen. Het gaat soms om een stap binnen een groot bedrijf, wat de controle erop lastig maakt.  Ook zijn de strafrechtelijke trajecten lang en ingewikkeld. Aan het eind van de rit komt de dader meestal weg met een lage straf omdat de rechter de lange doorlooptijd van het proces meeneemt in het oordeel.

Het is zeker niet de eerste keer dat er een kritisch rapport verschijnt over de aanpak van milieucriminaliteit. Eerder deze maand werd de overheid al snoeihard op de vingers getikt door de rekenkamer.

Vorig jaar pleitte milieuofficier Rob de Rijck ook al voor een hardere en betere aanpak van milieucriminaliteit. De Rijck zei in een interview dat jarenlang onderzoek met duizenden uren werk soms een straf op van enkele duizenden euro’s boete oplevert: “Voor de meeste bedrijven een schijntje. Dat is frustrerend, ook voor de opsporing.”

Volgens Guus Schram, de hoofdofficier van het functioneel Parket en de voorzitter van de Strategische Milieukamer is na dit rapport diezelfde Milieukamer aan zet, maar ook de politiek.