'Concrete plannen voor omslag naar kringloopeconomie ontbreken in coalitieakkoord'

Het kabinet wil een omslag naar een volledige kringloopeconomie in 2050, maar er is het afgelopen jaar weinig gebeurd om die doelstelling te halen. Ook in het nieuwe coalitieakkoord ontbreken concrete beleidsplannen die nodig zijn om uiteindelijk te komen tot een zogenoemde circulaire economie. Dat concludeert het  Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een voortgangsbericht. 

In een circulaire economie worden grondstoffen zo efficiënt mogelijk gebruikt en natuurlijke hulpbronnen niet langer uitgeput. Zo'n economie kan volgens het PBL "een relevante bijdrage leveren" aan andere grote opgaven, zoals het tegengaan van klimaatverandering en vervuiling en behoud van biodiversiteit.

Een jaar geleden concludeerde PBL al dat er concreet beleid moet komen, meer "drang en dwang" en een "kabinetsbrede aanpak" om de gewenste kringloopeconomie tot stand te brengen. Het PBL signaleert nu dat in het coalitieakkoord van VVD, D66, CDA en ChristenUnie dit concrete beleid ontbreekt.

Er is wel aandacht in het akkoord voor bijvoorbeeld een meer duurzame omgang met grondstoffen, zoals in de landbouw en de gebouwde omgeving. Maar, schrijft het PBL, “met uitzondering van recycling worden in het coalitieakkoord geen concrete circulaire handelingsstrategieën benoemd."

Het enige concrete beleidsplan is inzetten op recycling. Maar dat gebeurt volgens PBL al en bovendien heeft het een “relatief lage R-strategie”. Dat wil zeggen dat recyclen minder goed bijdraagt aan de overgang naar een circulaire economie en dat er andere belangrijke en effectievere strategieën zijn waar volgens PBL op ingezet zou moeten worden. “Beleid dat inzet op anders produceren en consumeren en het verlengen van de levensduur van producten door bijvoorbeeld een ander productontwerp dat de repareerbaarheid en het hergebruik van onderdelen verbetert, krijgt geen expliciete aandacht, maar is wel nodig om de kansen die een circulaire economie biedt te benutten”, zo schrijft het PBL.

Het valt PBL op dat in de plannen ook onderzoek en innovatie voor het grootste deel technologisch van aard zijn en vooral gericht op recycling en reparatie. “Er zijn nauwelijks initiatieven op het terrein van de sociaaleconomische vernieuwingen, zoals verandering van consumentengedrag of vernieuwing van businessmodellen, die nodig zijn om andere circulariteitsstrategieën mogelijk te maken.”