Regels gebruik van antibiotica in veehouderij strenger

Uit onderzoeken van de NVWA blijkt dat op veehouderijbedrijven op grote schaal antibiotica niet zorgvuldig en niet restrictief wordt toegediend. Daarnaast heeft de NVWA een grootschalig netwerk van illegaal gebruik van antibiotica in de vleeskuikensector blootgelegd. Bij dit onderzoek is 4000 kilo aan illegale diergeneesmiddelen in beslaggenomen en vernietigd en er is een strafrechtelijk onderzoek gestart.

De volksgezondheid in Nederland staat de laatste jaren onder druk door problemen die veroorzaakt worden door de intensieve veeteelt. De MRSA, de BSE, de Q-koorts en de ESBL. Een super bacterie uit de kippenstal die mensen en dieren ongevoelig maakt voor antibiotica.

Strengere maatregelen
In een brief aan de Tweede Kamer schrijven demissionair staatssecretaris Henk Bleker en demissionair minister van Volksgezondheid Edith Schippers dat zij strengere maatregelen willen treffen. Antibiotica mogen in de varkens-, vleeskuiken-, kalver- en melkveehouderij uitsluitend worden toegediend door een dierenarts; die mag ook geen antibiotica meer achterlaten op het bedrijf. Onder zeer strikte voorwaarden kan daarvan worden afgeweken. Daartoe moet een overeenkomst worden gesloten tussen de dierenarts en de veehouder; die overeenkomst moet worden aangemeld bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.

Handhaving
Met het Openbaar Ministerie wordt een programmatische handhavingsstrategie ontwikkeld, maar er wordt ook een lik-op-stukaanpak via bestuursrechtelijke handhaving ingezet. De bewijsvoering voor illegaal bezit van grondstoffen voor antibiotica op landbouwbedrijven wordt vereenvoudigd.

De veehouder moet gaan betalen voor de eventuele hercontroles door de NVWA; de resultaten van NVWA-controles op zorgvuldig antibioticagebruik zullen op de site van de NVWA openbaar worden gemaakt.

Ketenaanpak
Naast de maatregelen van de overheid is het belangrijk dat alle ketenpartijen, van boer tot retailer en consument, hun verantwoordelijkheid nemen. Alle producten moeten worden geproduceerd in een systeem waarbij de risico’s voor de volksgezondheid en dus ook het antibioticagebruik, minimaal zijn.

De bewindslieden kondigen in hun Kamerbrief aan dat ze de Tweede Kamer voor het eerstvolgende algemeen overleg informeren over de voortgang van het terugdringen van de hoeveelheid gebruikte antibiotica.

Dierenbescherming
De Dierenbescherming reageert teleurgesteld op de aangekondigde plannen om het antibioticagebruik in de vee-industrie aan te pakken. "Deze maatregelen gaan niets uithalen omdat het symptoombestrijding betreft", zegt directeur Frank Dales van de Dierenbescherming. De veehouderij moet volgens de organisatie robuustere, sterkere rassen gaan introduceren.

"Bij de vleeskuikens bijvoorbeeld die onder het Beter Leven kenmerk van de Dierenbescherming worden gehouden zijn antibiotica niet of nauwelijks nodig", aldus Dales.

"Bleker zegt dat een omslag nodig is, maar doet helemaal niets om deze te bewerkstelligen. Dierenartsen de antibiotica laten toedienen? Zijn we vergeten dat dierenartsen zelf grote financiële belangen hebben bij het toedienen van antibiotica aan dieren in de vee-industrie? Dierenartsen dragen vier petten: die van voorschrijver, toediener, handelaar en producent", aldus Dales.

Deens model
ZEMBLA spreekt in de uitzending 'Antibiotica alarm' met een dierenarts in Denemarken waar ze al jaren werken met antibioticavrije stallen. Daar staat in de politieke discussie de voedselveiligheid en de bescherming van de consument voorop. Dierenartsen controleren de boer en de overheid controleert de dierenartsen. Bij overtredingen wordt de politie ingezet en speciale officieren van justitie zorgen voor vervolging van dierenartsen en/of boeren.