Slachtoffers arbeidsongevallen onfatsoenlijk behandeld

Gemiddeld komen jaarlijks 60 tot 80 mensen om op hun werk. Elk jaar gebeuren er zo'n 450.000 ongelukken op het werk. Dagelijks lopen werknemers blijvend of tijdelijk letsel op. Volgens de meest recente cijfers (2015) liepen 211 duizend werknemers lichamelijk of geestelijk letsel op door een ongeval tijdens het werk.

Het aantal arbeidsongevallen neemt al jaren niet af. De aantrekkende economie zal naar verwachting eerder een toename dan een afname van arbeidsongevallen laten zien.

Heel vaak gaat het om situaties waarin de werkgever ontkent dat het ongeval heeft plaatsgevonden of betwist dat het letsel is ontstaan door het ongeval. Ook zijn er veel schrijnende verhalen van werkenden die onfatsoenlijk behandeld worden door werkgevers en verzekeraars. En vaak worden slachtoffers en nabestaanden in het ongewisse gelaten over de toedracht van een arbeidsongeval.

In de ZEMBLA uitzending ' Dood door werk ' over capaciteitsproblemen bij de Arbeidsinspectie wordt de afvalverwerker Reiling onder de loep gehouden. Bij afvalverwerker Reiling in het Brabantse Sterksel wordt eind september 2010 een inval gedaan door Justitie en andere overheidsdiensten, op verdenking van milieuovertredingen, maar de inspectie heeft geen inspecteurs beschikbaar om mee te gaan. Twee weken later overlijden drie werknemers van Reiling als ze bedwelmd raken door de giftige dampen in een illegale waterzuiveringscontainer.

De ondernemingsraad van de Arbeidsinspectie, onderdeel van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, vertelt in ZEMBLA ‘Dood door werk’ dat er door bezuinigingen veel te weinig inspecteurs zijn om bedrijven te controleren op veilige werkomstandigheden. Gemiddeld wordt een bedrijf maar eens in de dertig jaar bezocht. Daardoor vallen er onnodig veel slachtoffers op de werkvloer.

Het aantal inspecteurs is de afgelopen twintig jaar gehalveerd, tot minder dan 200. Terwijl bedrijven steeds ingewikkelder zijn geworden. Door de bezuinigingen zijn regiokantoren verdwenen.

In een rapport Onderzoek naar de capaciteit van de inspectie SZW  (2016) concluderen de onderzoekers dat: tenminste 117.200 bedrijven zijn in 2016 “inspectiewaardig” zijn. Bij die bedrijven gaat het om tenminste 612.000 werknemers die blootstaan aan een onvoldoende beheerst risico, dan wel werken terwijl vier belangrijke systeembepalingen alle niet worden nageleefd door de werkgever. In 2016 vinden circa 14.500 inspecties plaats. Waarvan circa 2.500 ongevalsonderzoeken en circa 12 duizend risicogestuurde inspecties. De verhouding tussen inspecties en de inspectiewaardige populatie is daarmee circa 10% per jaar.

Volgens de internationale organisatie voor arbeidsomstandigheden ILO moet er in een modern industrieel land voor iedere 10.000 werknemers één arbeidsinspecteur zijn. Maar er is maar één inspecteur op ongeveer 30.000 werknemers. 

Een op de acht werknemers in de industrie vindt veiligheidsmaatregelen nodig
Werknemers in de industrie zien struikelen, uitglijden, zich snijden of steken als de belangrijkste gevaren in hun werk. Zij vinden het vaakst van alle werknemers dat binnen hun organisatie maatregelen genomen moeten worden rondom veiligheid en preventie van arbeidsongevallen. 10,3 procent geeft aan dat dergelijke maatregelen ontbreken en 1,5 procent vindt de stappen die al wel gezet zijn, niet voldoende. Ook werknemers in de bouw vinden met 11,2 procent relatief vaak dat actie ondernomen moet worden. Beide bedrijfstakken scoren hiermee ruim boven het gemiddelde van 7 procent van alle werknemers.