Bij vrouwen die in armere regio’s en wijken in Nederland wonen, overlijden meer kinderen bij de geboorte wanneer de vrouw thuis bevalt in plaats van in het ziekenhuis. Dat is de conclusie van een nieuwe studie door economen Reyn van Ewijk (Vrije Universiteit Amsterdam en Universiteit Mainz), Meltem Daysal en Mircea Trandafir (beide University of Southern Denmark), die hiervoor de gegevens gebruikten van 356.412 vrouwen die tussen 2000 en 2008 in Nederland bevielen.
Een belangrijke implicatie van het onderzoek is dat thuisbevallingen voor sommige groepen vrouwen wel, maar voor andere niet veilig kunnen zijn. Tussen het begin van de jaren tachtig en het einde van het afgelopen decennium daalde de kindersterfte in Nederland van 4,25 naar 2,42 per 1.000 geboortes. Naar schatting bijna de helft van deze afname kwam doordat vrouwen in deze periode minder thuis bevielen. Toch zijn thuisbevallingen niet voor alle vrouwen gevaarlijker. In de rijkere helft van Nederland zijn thuisbevallingen niet onveiliger voor het kind dan ziekenhuisbevallingen, stellen de onderzoekers. Zij vermoeden dat vrouwen in armere gebieden van ziekenhuisbevallingen ‘profiteren’, omdat bij hen het inschatten van een laag of hoog risico op bevallingsproblemen lastiger is, bijvoorbeeld door een moeilijkere communicatie met de verloskundige.
Risico’s tussen thuis- en ziekenhuisbevallingen grondig vergeleken De discussie over de veiligheid van thuisbevallingen speelt al langer. ‘
Thuis- en ziekenhuisbevallingen vergelijken is moeilijk
,’ zegt Van Ewijk. ‘
Vrouwen met een laag risico op complicaties mogen zelf kiezen waar ze bevallen. Maar ook laagrisicovrouwen verschillen onderling in hun risicofactoren. De meest riskante onder de laagrisicobevallingen vinden meestal plaats in het ziekenhuis. Dat zorgt ervoor dat de effecten van zulke ziekenhuisbevallingen moeilijk te onderscheiden zijn van de effecten van thuisbevallingen.
’
De onderzoekers bedachten dat je voor een goede vergelijking tussen thuis- en ziekenhuisbevallingen twee identieke groepen vrouwen nodig hebt, waarbij de ene groep thuis en de andere in het ziekenhuis bevalt. Zij keken daarom naar een soort ‘natuurlijk experiment’. Het viel hen op dat sommige vrouwen zich bij de keuze voor thuis of ziekenhuis mede laten leiden door de afstand tot het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Dit stelde hen in staat twee groepen vrouwen te vergelijken die precies dezelfde relevante eigenschappen hadden, alleen was in de ene groep de kans groter dat zij in het ziekenhuis zouden bevallen dan bij de andere groep, alleen omdat zij dichter bij een ziekenhuis woonden. Uit de vergelijking gebaseerd op deze vrouwen bleek dat thuisbevallingen tot een hogere kindersterfte rond de geboorte leidden.