Vape met ‘supergevaarlijke’ drugs in opkomst onder scholieren

De zogenaamde THC-vape, die illegaal en gevaarlijk is, is in opkomst onder scholieren. Dat blijkt uit een rondgang van Zembla langs onder meer scholen, verslavingscentra en medische instellingen. THC-vapes bevatten vaak synthetische drugs, ook wel spice genoemd, die in illegale labs gemaakt worden. Scholen vertellen aan Zembla over ernstige incidenten door de THC-vapes: kinderen die overgeven, flauwvallen, of zelfs in het ziekenhuis opgenomen moeten worden. Vorige week hebben Jellinek en GGD Amsterdam een waarschuwing gestuurd naar mensen die met jongeren werken omdat de vapes ‘tot ernstige gezondheidsklachten’ kunnen leiden. 

Demissionair Staatssecretaris van Jeugd, Preventie en Sport Judith Tielen noemt het onderzoek van Zembla “verontrustend. De opkomst van deze THC-vapes baart ons zorgen. We hebben het hier over illegale troep die echt gevaarlijk is voor je gezondheid. Naast dit directe risico, bestaat ook het risico dat dit gebruik een opstap vormt naar andere middelen.” Longpatholoog Danielle Cohen vecht samen met een groep gelijkgestemde artsen al jaren tegen de vape-epidemie onder scholieren. Ze reageert in Zembla: “Het is een supergevaarlijke drug, die vooral wordt gebruikt in de gevangenis en door daklozen. Als nu blijkt dat dit ook door schoolkinderen van 12-13 jaar wordt gebruikt, dan moeten de alarmbellen echt afgaan. Dit moet heel snel in de kiem gesmoord worden.”

Zembla kreeg verschillende THC-vapes die door scholieren zijn gebruikt in handen en liet deze testen bij een gespecialiseerd lab. Vrijwel alle vapes bleken synthetische cannabinoïden te bevatten, ook wel spice genoemd. De effecten hiervan zijn veel heftiger en meer risicovol dan bij natuurlijke cannabis uit bijvoorbeeld een joint. Zo kan spice angsten, hartkloppingen en psychoses veroorzaken. Sinds juli dit jaar zijn de synthetische cannabinoïden samen met andere synthetische designerdrugs verboden onder de Opiumwet. 

Uit onderzoek van Zembla blijkt dat Nederlandse scholieren de THC-vapes gebruiken of ermee bekend zijn. Op scholen in Amsterdam, Den Haag, Brabant en Noord-Holland spreekt Zembla leerlingen die het hebben geprobeerd. Een van hen vertelt: “Ik heb wel eens een THC-vape genomen. Is de tweede keer goed misgegaan, er zat iets in dat me niet helemaal lekker maakte. Ik ben flauwgevallen in de gang.” Een andere school vertelt dat er zelfs meerdere keren een ambulance is langs geweest nadat leerlingen onwel werden van een THC-vape.   

Scholieren vertellen dat ze de illegale vapes bestellen via social media als Snapchat. Dealers komen ze binnen een half uur tot aan het schoolplein brengen. Tijdens de gesprekken valt op dat scholieren vaak niet weten dat ze synthetische drugs aan het vapen zijn. Vaak denken ze dat het een soort ‘wietvape’ is, met hetzelfde effect als blowen.  

Drie grote Nederlandse verslavingsklinieken Jellinek, Novadic-Kentron en Brijder, blijken alle drie signalen te krijgen van jongeren die gezondheidsproblemen hebben door het gebruik van THC-vapes. Youssef el Markhous is preventiedeskundige bij Jellinek en ziet zelfs een toename in de afgelopen maanden: “Het is een zorgelijke ontwikkeling. Eerst zagen we sporadisch signalen binnenkomen, gaandeweg werd dat steeds meer en vanuit verschillende regio’s. Niet alleen Amsterdam, maar ook bijvoorbeeld Utrecht, Amersfoort en Het Gooi. We horen dat jongeren er haast levenloos bijzitten, letterlijk niet vooruitkomen, prikkels niet binnenkrijgen, jongeren die flauwvallen. En soms hele heftige ontwenningsverschijnselen.” 

Jellinek en de GGD Amsterdam hebben vorige week een waarschuwingsmail verzonden. Daarin wordt gevraagd alert te zijn op gebruik van de THC-vapes onder jongeren, omdat dit kan leiden tot ‘ernstige gezondheidsklachten’. Kennisinstituut Trimbos laat aan Zembla weten dat ze een onderzoek zijn gestart naar vapes met heftige psychoactieve effecten, waaronder THC-vapes.

In Engeland zijn de THC-vapes al langer een bekend probleem onder scholieren. Zembla sprak met professor Christopher Pudney van de Universiteit van Bath. Pudney besloot vapes te testen na verhalen van kinderen die onwel werden na gebruik van vapes. Van de honderden vapes die hij onderzocht bleek maar liefst 1 op de 6 de synthetische drug spice te bevatten. Pudney: “Een schokkend resultaat voor een drug die zeer schadelijk en zeer verslavend is. We realiseerden ons dat deze meldingen van kinderen die op school instortten, niet alleen een incident waren. Het is een diepgewortelde onderstroom van gebruikers op onze scholen, die van tijd tot tijd leidt tot zeer ernstig gezondheidsincidenten.”